نقد و بررسى مکتب تاریخى:

SiteTitle

صفحه کاربران ویژه - خروج
ورود کاربران ورود کاربران

LoginToSite

SecurityWord:

Username:

Password:

LoginComment LoginComment2 LoginComment3 .
SortBy
 
دائرة المعارف فقه مقارن جلد 1
اوّل: مکتب تاریخى1 ـ مکتب سوداگرایى یا اصالت فایده

1. مهم ترین انتقادى که به این دیدگاه شده، این است که نقش اختیار و عقل را در پدیدآمدن حقوق، نادیده گرفته و حقوق را نتیجه قهرى زندگى اجتماعى دانسته است. ایرینگ حقوقدان آلمانى ضمن انتقاد شدید از مکتب تاریخى مى گوید: برخلاف آنچه پیروان این مکتب ادعا کرده اند، حقوق مانند زبان نیست که خود به خود با گذشت زمان، تحوّل یابد. ایجاد هر قاعده جدید و حتّى حفظ قواعد گذشته، با منافع خصوصى دسته اى از مردم، تعارض دارد و به همین جهت، تحوّل قواعد حقوقى همیشه با نزاع و کشمکش همراه است. تمام پیروزى هایى که در زمینه الغاى بردگى و آزادى اندیشه و بیان و مالکیّت خصوصى تاکنون به دست آمده است نتیجه مبارزه هاى دامنه دارى است که گاه قرن ها به درازا کشیده و با خون ریزى هاى فراوان همراه بوده است، پس چگونه مى توان نقش کسانى را که براى حفظ حقوق مبارزه کرده و پیروز شده اند در ایجاد این گونه قواعد نادیده گرفت؟(1)

ریپر دانشمند فرانسوى نیز نظر ایرینگ را درباره چگونگى ایجاد قواعد حقوقى تأیید کرده، نشان داده است که این قواعد در نتیجه مبارزه قدرتهاى سیاسى و اجتماعى به وجود مى آید.(2)

2. انتقاد دیگرى که بر این مکتب شده، بستن راه هر گونه حرکت اصطلاحى و انقلابى در جامعه است چرا که مطابق این مکتب، مردم و قانونگذار باید لزوماً دنباله رو تمایلات اجتماعى و لو منحط باشند و بدین ترتیب این مکتب هیچگاه نمى تواند در جهت تکامل جامعه به سوى ارزش هاى والا، نقش مهمّى ایفا کند.

3. همین مکتب تاریخى به مسأله نژاد و ملیّت که در طول تاریخ موجب انواع اختلافات و درگیرى ها در میان ملل مختلف جهان بوده است، اصالت بیشترى مى دهد با آن که پیامبران الهى و مصلحان بشرى همواره کوشیده اند که اصالت را به ارزش هاى مشترک انسانى بدهند و مسأله نژاد و ملیّت را کم رنگ کنند تا جامعه انسانى به سوى وحدت گام بردارد و دامنه درگیرى ها کم شود.

روشن است که مکتب تاریخى با این هدف اصیل انسانى منافات دارد و به همین جهت برخى از صاحب نظران، این مکتب را مقدّمه ظهور حرکت نژادپرستانه نازیسم در آلمان هیتلرى دانسته اند.(3)


1 . کلیّات حقوق، ص 65-64 .
2 . نیروهاى سازنده حقوق، اثر ریپر، شماره 25 و 44 به بعد به نقل از کلیّات حقوق، ص 65 .
3 . براى آگاهى از دیگر انتقادهاى وارد شده بر این مکتب ر.ک: درآمدى بر حقوق اسلامى، ج 2، ص 145-143 .
 

اوّل: مکتب تاریخى1 ـ مکتب سوداگرایى یا اصالت فایده
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma