عصر ریشونیم(1) (یا متقدّمان، مراجع نخستین) از زمان اسحاق الفاسى(2) در میانه سده یازدهم آغاز مى شود و تا قرن شانزدهم (دوران یوسف قارو و تدوین کتاب شولحان عاروخ و نیز مَـپّا(3) اثر موسى ایسرلس(4)) ادامه مى یابد. این عصر را دوران برجسته شریعت یهود در دوره پس از تلمود (پساتلمود) مى دانند. در این دوره آثار قابل ملاحظه اى در شریعت یهودى تدوین شد. در این عصر قانون گذارى اجتماعى در میان آنها رونق بسیارى یافت. آغازدوره ریشونیم با افول آکادمى هاى بابل و پیدایش مراکز جدید آموزشى در سرزمین هاى آوارگى، از جمله شمال آفریقا، اسپانیا و دیگر کشورهاى اروپایى هم زمان است. از عالمان دوره ریشونیم، مى توان به اسحاق الفاسى، ابن میمون، یعقوب آشر، یوسف قارو، اشاره کرد.(5)
1. rishonim
2. Isaac al-Fasi
3. Mappah
4. Moses Isserles 5. M.E., op. cit., p. 122; I.T.S., Rishonim, EJ, v. 14, p, 192-3.