مَعَسه («عمل»، «رویه») عبارت است از آن قواعد حقوقى که از احکام قضایى صادر شده از جانب محاکم قضایى صلاحیت دار یا روش عالمان هلاخا در یک موضوع مشخص استنتاج شده است. مَعَسه در دو شکل، منبع قانونى شریعت یهودى است: معسه گاه به شکل حکمى است که دادگاه یا قاضى صلاحیت دار در یک مورد و دعواى خاص و عینى صادر مى کند. معسه در این معنا شبیه «رویه قضایى» در دیگر نظام هاى حقوقى است. گاه نیز معسه ناشى از روش و نظریه یک عالم هلاخایى صلاحیت دار است، امّا وى در مقام قاضى یا داور نیست. این را شاید بتوان شبیه «نظریه حقوقدانان» در دیگر نظام هاى حقوقى دانست. قوانین ناشى از معسه بخش مهمّى از نظام حقوقى یهودى را شکل مى دهند و از این نظر نظام حقوقى یهود نمونه اى قدیم از نظام هاى حقوقى است که بسیارى از قوانین در آن مبتنى بر مجموعه اى از «رویه ها» یا آراى قانونى است.
هلاخا این ویژگى را از خود تورات گرفته است، چرا که در آن، بسیارى از قوانین درباره یک موضوع یا واقعه خاص وضع شده اند، براى مثال، کفرگویى (لاویان، 24: 10.23); جمع کردن هیزم در روز شبات (اعداد، 15: 32.36); سهم الارث دختران (اعداد، 27: 1.11) و....
بااین همه، باید دقت داشت که در شریعت یهودى، معسه به این اعتبار منبع قانونى حقوق است که عالمان هلاخا آن را به عنوان منبع قانون گذارى مى شناسند و اصول هلاخا را که بخشى از نظام عام هلاخا هستند از آن استخراج مى کنند، نه به این دلیل که معسه همان قدرت و اعتبار رویه الزام آور را دارا است.
1. ma'aseh
2. M.E., Ma'aseh, EJ., v. 11, p. 641.
3. Ibid., p. 642.
