ابواسحاق ابراهیم بن موسى شاطبى(1) مى گوید:
«حوادث زندگى انسان ها محدودیّتى ندارد، پس داخل کردن آنها تحت ادلّه منحصره صحیح نیست، لذا احتیاج به فتح باب اجتهاد از طریق قیاس و غیر قیاس است».(2)
البتّه این سخن، مطابق عقیده معتقدان به قیاس و مانند آن است ولى ما معتقدیم عمومات وقواعدى در کتاب و سنّت داریم که از هر نظر گسترده است و مى تواند پاسخگوى همه مسائل مستحدثه از نظر مجتهد باشد.