در همان زمان که شارحان اروپایى به شرح و تفسیر تلمود همت گماشته بودند، خلأ وجود قانون نامه اى دقیق و نظام مند، پس از الفاسى، احساس مى شد. یکى از جانشینان الفاسى، که شاگردِ شاگرد او بود، یعنى موسى بن میمون، معروف به «رامبام»(1) (1135.1204)، اهل قرطبه در اسپانیا، به این مهم پرداخت. کتاب وى که میشنه تورا نام گرفت بزرگ ترین اثر هلاخایى بود. وى کتاب را بدین جهت میشنه تورا (تورات دوم) نام نهاد، که به گفته او در مقدّمه این کتاب «اگر کسى شریعت مکتوب و سپس این کتاب را بخواند همه شریعت شفاهى را خواهد آموخت و نیازى به رجوع به کتاب دیگر ندارد». این کتاب که به شیوه اى ساده و آسان یاب و با ساختارى منظم نوشته شده است همه شریعت تلمودى را در چهارده بخش اصلى در بر دارد. (از آنجا که در نظام عددى ابجد چهارده با یَد برابر است این کتاب به یَد هحزاقا،(2) یعنى «دست قوى» شهرت یافته است. سبک کتاب وى جزمى و به دور از ذکر استدلال و جزئیات بحث هاست، چرا که قصد وى این بود که یک راهنماى کوتاه، کامل و کاربردى، بنویسد. با این همه، نکته اى که براى این کتاب مشکل پیش آورد این بود که وى آراى دانشمندان فرانسوى ـ آلمانى را فرو گذاشت. این کار انتقادات چندى را در پى داشت. از جمله منتقدان وى ابراهیم بن داوود اهل فرانسه بود که ایرادهاى وى در حاشیه کتاب ابن میمون به چاپ رسیده است. بسیارى از عالمان در همان دوران ابن میمون یا پس از او کوشیدند تا کاستى هاى کتاب وى، از جمله منابع ارجاعات ذکر نشده، دیدگاه هاى عالمان فرانسوى آلمانى، ایرادات ابن داوود و ... را برطرف و حل کنند. به رغم همه اینها، این کتاب به همراه شروح و اضافات و تکمله هاى آن همچنان به صورت یک کتاب با اهمّیت باقى ماند.(3)

1. Rambam
 2. Yad HaHazakah
 3. cf. M.E., op. cit., p. 638-641; ساختار حقوق یهود، ص 100-98.