احکام ثانوى، احکامى هستند که به جهت عروض بعضى حالات خاص، وضع مى شوند مانند موارد عسر و حرج و ضرر و یا مقدّمیّت که سبب وجوب مقدّمه مى شود و یا تقیّه که بعضى از احکام را تغییر مى دهد. در این گونه موارد، احکام ثانویه، احکام اوّلیه را تحت تأثیر قرار مى دهد و به حکم دیگرى مبدّل مى سازد. قرآن مجید مى فرماید: (فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغ وَلاَ عَاد فَلاَ إِثْمَ عَلَیْهِ)(1) در این آیه حکم تحریم میّته به دلیل اضطرار برداشته شده است.
و نیز مى فرماید: «(لاَ یَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ...إِلاَّ أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقَاةً); افراد با ایمان نباید کافران را به جاى مؤمنان به عنوان دوست و سرپرست خود انتخاب کنند... مگر این که از آنها تقیّه کنید (و به جهت اهداف مهمترى با آنها پیوند دوستى بریزید)».(2)