2. مقام عصمت

SiteTitle

صفحه کاربران ویژه - خروج
ورود کاربران ورود کاربران

LoginToSite

SecurityWord:

Username:

Password:

LoginComment LoginComment2 LoginComment3 .
SortBy
 
دائرة المعارف فقه مقارن جلد 1
1. روایات آنها روایت از رسول الله استج) رأى و عمل صحابه

شیعه معتقد است که امامان اهل بیت(علیهم السلام) از هر گونه خطا و گناه معصوم هستند، همان گونه که در قرآن مجید آمده است: (إِنَّمَا یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً).(1)

با توجّه به این که مقصود از طهارت در این آیه شریفه، پاکیزگى از آلودگى هاى ظاهرى بدن و لباس نیست بلکه پاکیزگى روح از آلودگى هر گونه گناه و دروغ و شرک است، و نیز مقصود از اراده الهى، اراده تکوینى و قطعى ذات لایزال الهى است که تخلّف پذیر نیست، زیرا اراده تشریعى خداوند مبتنى بر تطهیرِ از گناهان، شامل همه انسان هاست، قطعاً مقصود از اراده تطهیر در این آیه همان پاکیزگى اهل بیت(علیهم السلام)از هر گونه گناه است که مفهوم «عصمت» مى باشد.

ده ها نفر از محدّثان اهل سنّت و پیروان مکتب اهل بیت(علیهم السلام) در کتب خویش تصریح کرده اند که شأن نزول این آیه علاوه بر پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) «حضرت على، فاطمه، حسن و حسین(علیهم السلام)» بودند.(2)

(شرح بیش تر در مسأله معصوم بودن ائمّه اهل بیت(علیهم السلام) را باید در کتب کلامى مطالعه کرد).

3. احادیث نبوى که دلالت دارد بر این که على(علیه السلام) محور حق و معیار شناخت حق از باطل است مانند آنچه حاکم نیشابورى در «مستدرک» نقل کرده که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) فرمود: «رحم الله علیّاً أللّهم أدر الحقّ معه حیث دار».

حاکم نیشابورى بعد از ذکر این حدیث مى گوید: هذا حدیث صحیح على شرط مسلم و لم یخرجاه.(3)

این حدیث در «صحیح ترمذى»(4) و «الإمامة و السیاسة»(5) به این تعبیر آمده است: «علىٌّ مع الحقّ و الحقّ مع علىٍّ» و همچنین در «تاریخ بغداد»(6) و «تاریخ دمشق»(7) با اضافه این عبارت: «و لن یفترقا حتّى یردا علىّ الحوض یوم القیامة» و منابع دیگرى از کتب اهل سنّت و منابع حدیث اهل بیت ذکر شده است.

4. احادیث نبوى که على(علیه السلام) را به عنوان «باب مدینة علم النبىّ» معرفى کرده، از جمله حاکم نیشابورى با سندى که تصریح مى کند سند صحیحى است در کتاب مستدرک از پیامبراکرم(صلى الله علیه وآله) نقل مى کند «أنا مدینة العلم و علىّ بابها»(8) و همچنین طبرانى در «معجم الکبیر»(9) و هیتمى در «مجمع الزوائد»(10) و سیوطى در «جامع الصغیر»(11) و میر متّقى هندى در «کنزالعمّال»(12) و جمعى دیگر این حدیث را آورده اند.

این حدیث به این عبارت «انا دارالحکمة و علىّ بابها» در «صحیح ترمذى»(13) و کتب متعدّد دیگر آمده است.

5. حدیث ثقلین: که از احادیث معروفى است که با طرق متعدد در کتاب هاى بسیار و مخصوصاً کتب دست اوّل برادران اهل سنّت (علاوه بر کتب پیروان اهل بیت) نقل شده است از جمله: در صحیح ترمذى از ابوسعید خدرى و زید بن ارقم نقل شده که هر دو گفتند: رسول الله فرمود: «إنّى تارک فیکم ما إن تمسکتم به لن تضلّوا بعدى أحدهما أعظم من الآخر کتاب الله حبل ممدود من السماء إلى الأرض و عترتی أهل بیتی و لن یفترقا حتّى یردا علىّ الحوض فانظروا کیف تخلفونى فیها».(14)

این حدیث در مسند احمد(15) به عنوان «إنّى تارک فیکم خلیفتین» و در خصایص نسائى(16) به عنوان «إنّى تارک فیکم ثقلین» و در «مستدرک الصحیحین»(17) به عنوان «إنّى تارک فیکم أمرین لن تضلّوا إن اتبعتموهما و هما کتاب الله و أهل بیتی عترتی» و ابن حجر هیتمى در کتاب «الصواعق المحرقه»(18) به عنوان «إنّى قد ترکت فیکم الثقلین...» با تصریح به این نکته که این یک روایت صحیح و معتبر است، نقل شده است.

قابل توجّه است که ابن حجر هیتمى مى افزاید: «حدیث تمسّک از طرق بسیارى در حدود بیست و چند طریق از بیست و چند صحابى نقل شده، از بعضى طرق استفاده مى شود که پیامبر این سخن را در «حجّة الوداع» در عرفه فرموده و از بعضى استفاده مى شود که در مدینه در بیمارى قبل از رحلت بوده و از بعضى بر مى آید که در غدیر خمبوده و از بعضى دیگر استفاده مى شود که بعد از بازگشت از طائف خطبه اى خواند و این مطلب را بیان فرمود».

ابن حجر بعد از بیان این مطلب مى گوید: «تمام این احادیث ممکن است صحیح باشد و پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) این مطلب را کراراً و در جاهاى مختلف بیان فرموده تا اهمیّت کتاب الله و عترت طاهره به فراموشى سپرده نشود».

البتّه سخن درباره حدیث ثقلین فراوان است که جاى آن کتب کلامى مى باشد، منظور در اینجا اثبات حجیّت احادیث اهل بیت است.

آیا با وجود این احادیث اگر روایاتى که از على(علیه السلام) نقل شده است مدرک احکام قرار دهیم و آن را بر روایات سایر صحابه مقدّم بداریم، اشتباهى مرتکب شده ایم؟ و همچنین روایات امامان اهل بیت که سند آن به على(علیه السلام) منتهى مى شود.

 
1 . احزاب، آیه 33.
2. مانند روایت ابن عباس: اخذ رسول الله(صلى الله علیه وآله) ثوبه فوضعه على على و فاطمه و حسن و حسین و قال: (إِنَّمَا یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً) دعا رسول الله(صلى الله علیه وآله) علیاً و فاطمه و حسناً و حسیناً فجلّل علیهم کساء خیبریاً فقال: «اللهم هؤلاء اهل بیتى، اللهم اذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیراً». فقالت ام سلمة لرسول الله(صلى الله علیه وآله) : ألستُ منهم؟ قال: «أنت الى خیر». (المستدرک على الصحیحین حاکم، ج 2، ص 158، حدیث 4705).
3. مستدرک الصحیحین، ج 3، ص 124.
4. صحیح ترمذى، ج 5، ص 297، ح 3798.
5. الامامة و السیاسة، ج 1، ص 98.
6. تاریخ بغداد، ج 14، ص 322.
7. تاریخ دمشق، ج 42، ص 449.
8. مستدرک الصحیحین، ج 3، ص 126.
9. معجم الکبیر، ج 11، ص 55.
10. مجمع الزوائد، ج 9، ص 114.
11. جامع الصغیر، ج 1، ص 415.
12. کنزالعمّال، ج 13، ص 148، ح 36463 .
13. صحیح ترمذى، ج 5، ص 301، ح 3807.
14. همان مدرک، ص 663، ح 3788.
15. مسند احمد، ج 5، ص 182.
16. خصائص نسایى، ص 20.
17. مستدرک الصحیحین، ج 3، ص 109.
18. الصواعق المحرقه، ص 151-150.

 

1. روایات آنها روایت از رسول الله استج) رأى و عمل صحابه
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma