(آیه 56) در این آیه و دو آیه بعد همچنان روى سخن به مشرکان و بت پرستان لجوج است، همان طور که بیش تر آیات این سوره نیز همین بحث را دنبال مى کند. لحن این آیات چنان است که گویا آنها از پیامبر دعوت کرده بودند به آیینشان گرایش پیدا کند. قرآن به پیامبر(ص) دستور مى دهد «بگو: من از پرستش کسانى که غیر از خدا مى خوانید، نهى شده ام» (قُلْ إِنِّى نُهِیتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ).
سپس مى فرماید: «بگو: من از هوى و هوسهاى شما پیروى نمى کنم» (قُلْ لاَأَتَّبِعُ أَهْوَاءَکُمْ).
و این پاسخ روشنى به پیشنهاد بى اساس آنهاست که بت پرستى هیچ دلیل منطقى ندارد.
در آخرین جمله براى تأکید مى گوید: «اگر چنین کنم، مسلّماً گمراه شده ام; و از هدایت یافتگان نخواهم بود» (قَدْ ضَلَلْتُ إِذًا وَ مَا أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِینَ).
(آیه 57) در این آیه پاسخ دیگرى به آنها داده مى فرماید: «بگو: من دلیل روشنى از پروردگارم دارم; و شما آن را تکذیب کرده اید» (قُلْ إِنِّى عَلَى بَیِّنَة مِنْ رَبِّى وَ کَذَّبْتُمْ بِهِ).
در آیه فوق پیامبر(ص) مأمور است روى این نکته تأکید کند که مدرک من در مسأله خداپرستى و مبارزه با بت کاملا روشن است و انکار و تکذیب شما چیزى از اهمّیّت آن نمى کاهد.
«بیّنه» در اصل به چیزى مى گویند که میان دو چیز فاصله و جدایى مى افکند، سپس به دلیل روشن هم گفته شده از این نظر که حق و باطل را کاملاً از هم جدا مى کند.
سپس به یکى از بهانه جویى هاى آنها اشاره مى کند که مى گفتند اگر تو بر حق هستى کیفرهایى که ما را به آن تهدید مى کنى زودتر بیاور! پیامبر(ص) در پاسخ مى فرماید: «آنچه شما درباره آن (از نزول عذاب الهى) عجله دارید، به دست من نیست» (مَا عِنْدِى مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ).
«حکم و فرمان، تنها از آنِ خداست» (إِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلَّهِ).
یعنى هرگونه فرمان در عالم آفرینش و تکوین و در عالم احکام دینى و تشریع، به دست خداست. همچنین هر منصبى، اعمّ از رهبرى الهى و قضاوت و حکمیت، به کسى سپرده شده است آن نیز از ناحیه پروردگار است.
و به عنوان تأکید مى گوید: اوست که «حق را از باطل جدا مى کند; و او بهترین جداکننده (حق از باطل) است» (یَقُصُّ الْحَقَّ وَ هُوَ خَیْرُ الْفَاصِلِینَ).
زیرا کسى که علمش از همه بیش تر و قدرت کافى براى اعمال علم و دانش خود نیز داشته باشد، او بهترین جداکننده حق از باطل است.
واژه «یَقُصّ» در لغت به معنى قطع کردن و بریدن چیزى است. «یقصّ الحق» به این معنى است که حق را از باطل جدا مى کند.
(آیه 58) در این آیه به پیامبر دستور مى دهد در برابر مطالبه عذاب و کیفر از ناحیه این جمعیّت نادان، «بگو: اگر آنچه درباره آن عجله دارید نزد من بود، (و به درخواست شما ترتیب اثر مى دادم، عذاب الهى بر شما نازل مى گشت; و) کار میان من و شما پایان گرفته بود» (قُلْ لَوْ أَنَّ عِنْدِى مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ لَقُضِىَ الاَْمْرُ بَیْنِى وَ بَیْنَکُمْ).
امّا براى اینکه تصوّر نکنند مجازاتشان به دست فراموشى سپرده شده، در پایان آیه مى گوید: «ولى خداوند ظالمان را بهتر مى شناسد» و به موقع مجازات مى کند (وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِالظَّالِمِینَ).
