این آیه بحث آیات قبل را تکمیل مى کند مى فرماید: «به پروردگارت سوگند که آنها مؤمن نخواهند بود، مگر این که در اختلافات خود، تو را به داورى طلبند» (فَلاَ وَ رَبِّکَ لاَ یُؤْمِنُونَ حَتَّى یُحَکِّمُوکَ فِیمَا شَجَرَ بَیْنَهُمْ).
«سپس از داورى تو، در دل خود احساس ناراحتى نکنند; و کاملا تسلیم باشند» خواه حکمى که کرده اى به سودشان باشد یا به زیان (ثُمَّ لاَ یَجِدُوا فِى أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَیْتَ وَ یُسَلِّمُوا تَسْلِیمًا).
از آیه فوق دو مطلب مهم استفاده مى شود:
1. پیامبر اکرم معصوم(ص) است زیرا در آیه دستور به تسلیم مطلق از نظر گفتار و کردار، در برابر همه فرمانهاى او داده شده.
2. هرگونه اجتهاد در مقابل نصّ پیامبر و اظهار عقیده در مواردى که حکم صریح از طرف خدا و پیامبر درباره آن رسیده باشد، ممنوع است.
(آیه 66) در اینجا براى تکمیل بحث گذشته درباره کسانى که از داورى هاى عادلانه پیامبر(ص) گاهى احساس ناراحتى مى کردند، به پاره اى از تکالیف طاقت فرساى امم پیشین اشاره کرده مى گوید: «اگر (همانند بعضى از امّتهاى پیشین); به آنان دستور مى دادیم: یکدیگر را به قتل برسانید، و یا: از وطن و خانه خود، بیرون روید، تنها عدّه کمى از آنها عمل مى کردند» (وَ لَوْ أَنَّا کَتَبْنَا عَلَیْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ أَوِاخْرُجُوا مِنْ دِیَارِکُمْ مَا فَعَلُوهُ إِلاَّ قَلِیلٌ مِنْهُمْ).
اینها که درباره آبیارى کردن یک نخلستان و داورى پیامبر(ص) نسبت به آن تسلیم نیستند، چگونه مى توانند از عهده آزمایشهاى دیگر درآیند!
سپس به دو فایده عمل به فرامین الهى اشاره کرده مى فرماید: «و اگر اندرزهایى را که به آنان داده مى شد انجام مى دادند، براى آنها بهتر بود; و موجب تقویت ایمانشان مى شد» (وَ لَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا یُوعَظُونَ بِهِ لَکَانَ خَیْرًا لَهُمْ وَ أَشَدَّ تَثْبِیتًا).
از فرمانها و احکام الهى تعبیر به موعظه و اندرز شده، یعنى این احکام چیزى نیست که به نفع فرمان دهنده (خدا) بوده باشد، بلکه اندرزهایى است که به سود خود شماست.
جالب اینکه مى گوید هرقدر انسان در مسیر اطاعت فرمان خدا گام بردارد، ثبات و استقامتش بیش تر مى شود. در واقع، اطاعت فرمان خدا یک نوع ورزش روحى براى انسان است و به تدریج به جایى مى رسد که هیچ قدرتى نمى تواند بر نیروى ایمان او غلبه کند و او را بفریبد.
(آیه 67) در این آیه به سومین فایده تسلیم در برابر فرمانهاى خدا اشاره کرده مى گوید: «و در این صورت، پاداش بزرگى از ناحیه خود به آنها مى دادیم» (وَ إِذًا لاََتَیْنَاهُمْ مِنْ لَدُنَّا أَجْرًا عَظِیمًا).
(آیه 68) و در این آیه چهارمین نتیجه را بیان کرده مى فرماید: «و ما آنان را به راه راست، هدایت مى کردیم» (وَ لَهَدَیْنَاهُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِیمًا).
منظور از این هدایت، الطاف تازه اى است که از طرف خداوند به صورت هدایت ثانوى و به عنوان پاداش، به این گونه افراد شایسته داده مى شود.
