(آیه 38) در چند آیه قبل احکام محارب بیان شد، به همین تناسب در این آیه حکم دزد یعنى کسى که به طور پنهانى اموال مردم را مى برد بیان گردیده است. نخست مى فرماید: «دستِ مرد دزد و زنِ دزد را; قطع کنید» (وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَیْدِیَهُمَا).
از روایات اهل بیت(ع) استفاده مى شود که تنها چهار انگشت از دست راست بریده مى شود نه بیش تر، اگرچه فقهاى اهل تسنن بیش از آن گفته اند.
در اینجا مردِ دزد بر زنِ دزد مقدّم داشته شده در حالى که در آیه 2 سوره نور که حدّ زنا را بیان مى دارد، زنِ زانیه بر مردِ زانى مقدّم ذکر شده است. این تفاوت شاید به خاطر آن باشد که در مورد دزدى عامل اصلى بیش تر مردانند و در مورد ارتکاب زنا، عامل و محرّک مهم تر زنان بى بندو بار.
سپس مى گوید: «به کیفر عملى که انجام داده اند، به عنوان یک مجازات الهى» (جَزَاءً بِمَا کَسَبَا نَکَالاً مِنَ اللَّهِ).
در پایان آیه براى رفع این توهّم که مجازات مزبور عادلانه نیست مى فرماید: «و خداوند توانا و حکیم است» (وَاللَّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ).
بنابراین دلیلى ندارد که از کسى انتقام بگیرد و کسى را بى حساب مجازات کند.
(آیه 39) در این آیه راه بازگشت را به روى آنها گشوده و مى فرماید: «امّا آن کس که پس از ستم کردن، توبه کند و جبران نماید، خداوند توبه او را مى پذیرد; (و از این مجازات، معاف مى شود; زیرا) خداوند آمرزنده و مهربان است» (فَمَنْ تَابَ مِنْ بَعْدِ ظُلْمِهِ وَ أَصْلَحَ فَإِنَّ اللَّهَ یَتُوبُ عَلَیْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ).
آیا بهوسیله توبه تنها گناه او بخشوده مى شود یا اینکه حدّ سرقت (بریدن دست) نیز ساقط خواهد شد؟
معروف در میان فقها این است که اگر قبل از ثبوت سرقت در دادگاه اسلامى، توبه کند، حدّ سرقت نیز از او برداشته مى شود، ولى هنگامى که از طریق دو شاهد عادل، جرم او ثابت شد، با توبه، حدّ از بین نمى رود.
(آیه 40) به دنبال حکم توبه سارقان، روى سخن را به پیامبر اسلام(ص) کرده مى فرماید: «آیا نمى دانى که حکومت و فرمانروایى آسمانها و زمین از آنِ خداست (و هرگونه صلاح بداند در آنها تصرّف مى کند) ؟! هرکس را بخواهد (و مستحق بداند)، کیفر مى کند; و هر کس را بخواهد (و شایسته بداند)، مى بخشد; و خداوند بر هر چیزى قادر است» (أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْکُ السَّمَـوَاتِ وَالاَْرْضِ یُعَذِّبُ مَنْ یَشَاءُ وَ یَغْفِرُ لِمَنْ یَشَاءُ وَاللَّهُ عَلَى کُلِّ شَىْء قَدِیرٌ).
