تهمت زدن به بى گناه، از زشت ترین کارهایى است که اسلام آن را به شدّت محکوم ساخته است.

از پیامبر اسلام(ص) روایت شده است: «کسى که به مرد یا زن باایمان تهمت بزند یا درباره او چیزى بگوید که در او نیست، خداوند در روز قیامت او را بر تلّى از آتش قرار مى دهد تا از مسؤولیت آنچه گفته است درآید.»

در حقیقت رواج این کارِ ناجوانمردانه در یک محیط، سبب به هم ریختن نظام و عدالت اجتماعى و آلوده شدن حق به باطل و گرفتار شدن بى گناه و تبرئه گنهکار و از میان رفتن اعتماد عمومى مى شود.

(آیه 113) این آیه اشاره به گوشه دیگرى از حادثه بنى ابیرق است که در چند آیه قبل زیر عنوان شأن نزول به آن اشاره شد. نخست مى فرماید: «اگر فضل و رحمت خدا شامل حال تو نبود، گروهى از آنان تصمیم داشتند تو را گمراه کنند» (وَ لَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکَ وَ رَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ یُضِلُّوکَ).

آنها مى خواستند با متّهم ساختن یک فرد بى گناه، سپس کشیدن پیامبر به این ماجرا، هم ضربه اى به شخصیت اجتماعى و معنوى حضرت بزنند و هم اغراض سوء خود را درباره یک مسلمان بى گناه عملى سازند، ولى خداوندى که حافظ پیامبر خویش است، نقشه هاى آنها را نقش برآب کرد.

سپس مى افزاید: «امّا جز خودشان را گمراه نمى کنند; و هیچ گونه زیانى به تو نمى رسانند» (وَ مَا یُضِلُّونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ مَا یَضُرُّونَکَ مِنْ شَىْء).

سرانجام علّت مصونیت پیامبر(ص) را از گمراهى و خطا و گناه چنین بیان مى کند: «و خداوند، کتاب و حکمت بر تو نازل کرد; و آنچه را نمى دانستى، به تو آموخت» (وَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَیْکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَ عَلَّمَکَ مَا لَمْ تَکُنْ تَعْلَمُ).

در پایان آیه مى فرماید: «و فضل خدا بر تو (همواره) بزرگ بوده است» (وَ کَانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکَ عَظِیمًا).

در جمله فوق یکى از دلایل اساسى مسأله عصمت به طور اجمال آمده است. مى گوید: خداوند علوم و دانشهایى به پیامبر آموخته که در پرتو آن در برابر گناه و خطا بیمه مى شود زیرا علم و دانش (در مرحله نهایى) موجب عصمت است.