(آیه 83) در آیات گذشته نامى از پیمان بنى اسرائیل به میان آمد، در اینجا قرآن مجید یهود را در برابر نقض پیمان به رسوایى در این جهان و کیفر شدید در آن جهان تهدید مى کند.
در پیمان بنى اسرائیل این مطالب آمده است:
1. توحید و پرستش خداوند یگانه، چنانکه نخستین جمله آیه مى گوید: «و (به یاد آورید) زمانى را که از بنى اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند یگانه را پرستش نکنید» (وَ إِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَ بَنِى إِسْرَائِیلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ).
2. «و به پدر و مادر نیکى کنید» (وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا).
3. «و (نیز) به نزدیکان و یتیمان و بینوایان» به نیکى رفتار نمایید (وَ ذِى الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ).
4. «و به مردم نیک بگویید» (وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا).
5. «و نماز را برپا دارید» (وَ أَقِیمُوا الصَّلَوةَ).
6. «و زکات بدهید» (وَ ءَاتُوا الزَّکَوةَ).
«سپس (با اینکه پیمان بسته بودید) همه شما ـ جز عدّه کمى ـ سرپیچى کردید; و (از وفاى به پیمان خود) رویگردان شدید» (ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلاَّ قَلِیلاً مِنْکُمْ وَ أَنْتُمْ مُعْرِضُونَ).
(آیه 84) 7. «و (به یاد آرید) هنگامى را که از شما پیمان گرفتیم که خون هم را نریزید» (وَ إِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَکُمْ لاَ تَسْفِکُونَ دِمَاءَکُمْ).
8 . «و یکدیگر را از سرزمین خود، بیرون نکنید» (وَ لاَ تُخْرِجُونَ أَنْفُسَکُمْ مِنْ دِیَارِکُمْ).
9. چنانچه کسى از شما اسیر شد، همه براى آزادى او کمک کنید، فدیه دهید و او را آزاد سازید - این مادّه از پیمان از جمله أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْکِتَابِ وَتَکْفُرُونَ بِبَعْض که در آیه بعد خواهد آمد استفاده مى شود.
«سپس شما اقرار کردید; و (بر این پیمان) گواه بودید» (ثُمَّ أَقْرَرْتُمْ وَ أَنْتُمْ تَشْهَدُونَ).
(آیه 85) «امّا این شما هستید که یکدیگر را مى کشید و جمعى از خودتان را از سرزمینشان بیرون مى کنید» (ثُمَّ أَنْتُمْ هَـؤُلاَءِ تَقْتُلُونَ أَنْفُسَکُمْ وَ تُخْرِجُونَ فَرِیقًا مِنْکُمْ مِنْ دِیَارِهِمْ).
«و در این گناه و تجاوز، به یکدیگر کمک مى نمایید» (تَظَاهَرُونَ عَلَیْهِمْ بِالاِْثْمِ وَالْعُدْوَانِ).
و اینها همه نقض پیمانى است که با خدا بسته اید.
«در حالى که اگر بعضى از آنها به صورت اسیران نزد شما آیند، فدیه مى دهید و آنان را آزاد مى سازید» (وَ أَنْ یَأْتُوکُمْ أُسَارَى تُفَادُوهُمْ).
«با اینکه بیرون ساختن آنان بر شما حرام بود» (وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلَیْکُمْ إِخْرَاجُهُمْ).
شگفت اینکه در دادن فدا و آزاد ساختن اسیران به حکم تورات و پیمان الهى استناد مى کنید. «آیا به بعضى از دستورهاى کتاب آسمانى ایمان مى آورید و به بعضى کافر مى شوید؟!» (أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْکِتَابِ وَ تَکْفُرُونَ بِبَعْض).
«براى کسى از شما که این عمل (تبعیض در میان احکام و قوانین الهى) را انجام دهد، جز رسوایى در این جهان، چیزى نخواهد بود» (فَمَا جَزَاءُ مَنْ یَفْعَلُ ذلِکَ مِنْکُمْ إِلاَّ خِزْىٌ فِى الْحَیَوةِ الدُّنْیَا).
«و روز رستاخیز به شدیدترین عذابها گرفتار مى شوند» (وَ یَوْمَ الْقِیَـمَةِ یُرَدُّونَ إِلَى أَشَدِّ الْعَذَابِ).
«و خداوند از آنچه انجام مى دهید غافل نیست» (وَ مَااللَّهُ بِغَافِل عَمَّا تَعْمَلُونَ).
و همه آن را احصا کرده و بر طبق آن شما را در دادگاه عدل خود محاکمه مى کند.
(آیه 86) این آیه در حقیقت انگیزه اصلى این اعمال ضد و نقیض را بیان کرده مى گوید: «اینها همان کسانند که آخرت را به زندگى دنیا فروخته اند» (أُولَـئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُا الْحَیَوةَ الدُّنْیَا بِالاَْخِرَةِ).
«از این رو عذاب آنها تخفیف داده نمى شود; و کسى آنها را یارى نخواهد کرد» (فَلاَ یُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَ لاَهُمْ یُنْصَرُونَ).
