این آیه از یک سؤال درباره شراب و قِمار آغاز مى شود. مى فرماید: «درباره شراب و قمار از تو سؤال مى کنند» (یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ).
«خمر» در اصطلاح شرع به معنى هر مایع مست کننده است هر چند در لغت براى هر یک از انواع مشروبات الکلى اسمى قرار داده شده است.
«مَیْسر» از ماده «یُسر» به معنى سهل و آسان است و از آنجا که قِمار در نظر بعضى از مردم وسیله آسانى براى نیل به مال و ثروت است، به آن میسر گفته شده است.
سپس در جواب مى فرماید: «بگو: در آنها گناه و زیان بزرگى است; و منافعى (از نظر مادّى براى مردم دربردارد; ولى) گناه آنها از نفعشان بیشتر است» (قُلْ فِیهِمَا إِثْمٌ کَبِیرٌ وَ مَنَافِـعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُمَا أَکْبَرُ مِنْ نَفْعِهِمَا).
بنابراین، هیچ انسان عاقلى به خاطر آن نفع کم به این همه زیان تن درنمى دهد.
دومین سؤالى که در این آیه مطرح است درباره انفاق مى باشد. مى فرماید: «و از تو مى پرسند: چه چیز انفاق کنند؟» (وَ یَسْئَلُونَکَ مَاذَا یُنْفِقُونَ).
«بگو: از مازاد نیازمندى خود» (قُلِ الْعَفْوَ).
«عفو» به معنى از بین بردن اثر، حدّ وسط و میانه هر چیز، مقدار اضافى چیزى و بهترین قسمت مال آمده است. شاید در اینجا به معنى مغفرت و گذشت از لغزش دیگران باشد. مطابق این معنى تفسیر آیه چنین مى شود: بگو: بهترین انفاق، انفاق عفو و گذشت است.
با توجّه به اوضاع اجتماعى عرب جاهلى و محل نزول قرآن، به خصوص مکّه و مدینه که از نظر دشمنى و کینه توزى و عدم گذشت در حدّ اعلا بودند، هیچ مانعى ندارد که آنها سؤال از انفاق اموال کنند ولى نیاز شدید به انفاق عفو، سبب شود که قرآن آنچه را لازم تر است در پاسخ بیان کند. و این یکى از شئون فصاحت و بلاغت است که گوینده پاسخ طرف را رها کرده و به مهم تر از آن مى پردازد.
در پایان آیه مى فرماید: «این چنین خداوند آیات را براى شما روشن مى سازد; شاید اندیشه کنید» (کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمُ الاَْیَاتِ لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرُونَ).
