در این آیه، مرکز اصلى فکر و اندیشه را چنین بیان مى کند، مى گوید: تا اندیشه کنید «درباره دنیا و آخرت» (فِى الدُّنْیَا وَالاَْخِرَةِ).
در حقیقت، با اینکه انسان مأمور است در برابر خدا و پیامبرانش تسلیم باشد، در عین حال موظّف است که این اطاعت فرمان را با فکر و اندیشه انجام دهد، نه اینکه کورکورانه پیروى کند. به عبارت روشن تر، باید از اسرار احکام الهى آگاه گردد و با درک صحیح آنها را انجام دهد.
سپس به پاسخ سومین سؤال مى پردازد مى فرماید: «و از تو درباره یتیمان سؤال مى کنند» (وَ یَسْـَلُونَکَ عَنِ الْیَتَامَى).
«بگو: اصلاح کار آنان بهتر است» (قُلْ إِصْلاَحٌ لَهُمْ خَیْرٌ).
«و اگر زندگى خود را با زندگى آنان بیامیزید، (مانعى ندارد;) برادر (دینى) شما هستند» و همچون یک برادر با آنها رفتار کنید (وَ إِنْ تُخَالِطُوهُمْ فَإِخْوَانُکُمْ).
به این ترتیب، قرآن به مسلمانان گوشزد مى کند که شانه خالى کردن از زیر بار مسؤولیت سرپرستى یتیمان و آنها را به حال خود واگذاردن، کار درستى نیست.
سپس مى افزاید: «خداوند، مفسدان را از مصلحان، بازمى شناسد» (وَاللَّهُ یَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ).
او از نیّات شما آگاه است و آنها را که قصد سوءاستفاده از اموال یتیمان دارند و با آمیختن اموال آنان با اموال خود به حیف و میل اموال یتیمان مى پردازند، از دلسوزان پاکدل واقعى مى شناسد.
در پایان آیه مى فرماید: «و اگر خدا بخواهد، شما را به زحمت مى اندازد; (و دستور مى دهد در عین سرپرستى یتیمان، زندگى و اموال آنها را به کلّى از اموال خود، جدا سازید; ولى خداوند چنین نمى کند;) زیرا او توانا و حکیم است» (وَ لَوْ شَاءَ اللَّهُ لاََعْنَتَکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ).(1)
1. «أعنَتَکُم» از ماده «عَنَت» در اصل به معنى وقوع در امر خوفناک است و به گفته بعضى به معنى هرگونه مشقّت است.