آیة الکرسى در واقع مجموعه اى از توحید و صفات جمال و جلال خدا بود که اساس دین را تشکیل مى دهد و چون در تمام مراحل با دلیل عقل قابل استدلال است و نیازى به اجبار و اکراه نیست، دراین آیه مى فرماید: «در قبول دین، اکراهى نیست. (زیرا) راه درست از راه انحرافى، روشن شده است» (لاَ إِکْرَاهَ فِى الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَىِّ).

«رشد» از نظر لغت عبارت است از راه یابى و رسیدن به واقع، در برابر «غَىّ» که به معنى انحراف از حقیقت و دور شدن از واقع است.

این آیه پاسخ دندان شکنى است به کسانى که تصوّر مى کنند اسلام در بعضى از موارد جنبه تحمیلى و اجبارى داشته و با زور و شمشیر و قدرت نظامى پیش رفته است.

سپس به عنوان نتیجه گیرى از جمله گذشته مى افزاید: «پس، کسى که به طاغوت [= بت و شیطان، و هر موجود طغیانگر] کافر شود و به خدا ایمان آورد، به دستگیره محکمى چنگ زده است، که گسستن براى آن نیست» (فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لاَنْفِصَامَ لَهَا).

«طاغوت» صیغه مبالغه از ماده «طغیان» به معنى تعدّى و تجاوز از حد و مرز است و به هر چیزى که سبب تجاوز از حد گردد گفته مى شود. از این رو شیاطین، بتها، حکام جبّار و هر مسیرى که به غیرحق منتهى مى شود، همه طاغوت است.

در پایان آیه مى فرماید: «و خداوند، شنوا و داناست» (وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ).

اشاره به این که مسأله کفر و ایمان چیزى نیست که با تظاهر انجام گیرد زیرا خداوند همه سخنان را، اعمّ از آنچه آشکارا مى گویند یا در جلسات خصوصى و نهانى، مى شنود و از مکنون دلها و ضمایر آگاه است.

(آیه 257) در آیه قبل به مسأله ایمان و کفر اشاره شده بود، در اینجا وضع مؤمنان و کافران را از نظر راهنما و رهبر مشخص مى کند. مى فرماید: «خداوند، ولىّ و سرپرست کسانى است که ایمان آورده اند» (اللَّهُ وَلِىُّ الَّذِینَ ءَامَنُوا).

و در پرتو این ولایت و رهبرى، «آنها را از ظلمتها، به سوى نور بیرون مى برد» (یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ).

سپس مى افزاید: امّا «کسانى که کافر شدند، اولیاى آنها طاغوتها هستند; که آنها را از نور، به سوى ظلمتها بیرون مى برند» (وَالَّذِینَ کَفَرُوا أَوْلِیَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ).

به همین دلیل، «آنها اهل آتشند و همیشه در آن خواهند ماند» (أُولَـئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ).