از بررسى آیات قرآن و روایات استفاده مى شود، افرادى که از نظر فکرى یا بدنى یا اقتصادى چنان ضعیف اند که قادر به شناسایى حق از باطل نیستند یا بر اثر ناتوانى جسمى یا ضعف مالى و یا محدودیتهایى که محیط بر آنها تحمیل کرده، قادر به انجام وظایف خود به طور کامل نباشند و نتوانند مهاجرت کنند، آنها را مستضعف گویند.
از امام موسى بن جعفر(ع) پرسیدند که مستضعفان چه کسانى هستند؟ امام در پاسخ نوشتند: «مستضعف کسى است که حجّت و دلیل به او نرسیده باشد و بهوجود اختلاف (در مذاهب و عقاید که محرّک بر تحقیق است) پى نبرده باشد، امّا هنگامى که به این مطلب پى برد، دیگر مستضعف نیست.»