بزرگ ترین سرمایه ما مسلمانان قرآن مجید است. معارف، احکام، برنامه زندگى، سیاست اسلامى، راه به سوى قرب خدا، همه و همه را در این کتاب بزرگ آسمانى مى یابیم. بنابراین وظیفه هر مسلمان است که با این کتاب بزرگ دینى خود روزبه روز آشناتر شود ـ این از یک سو.

از سوى دیگر آوازه اسلام که بر اثر بیدارى مسلمین در عصر ما و به خصوص بعد از انقلاب اسلامى در سراسر جهان پیچیده است حسّ کنجکاوى مردم غیرمسلمان جهان را براى آشنایى بیش تر با این کتاب آسمانى برانگیخته است. به همین دلیل، در حال حاضر از همه جا تقاضاى ترجمه و تفسیر قرآن به زبانهاى زنده دنیا مى رسد که هرچند متأسّفانه پاسخگوى این تقاضاها نیست ولى به هر حال باید در سایه تلاش و کوشش، خود را براى برآوردن این نیازها آماده کنیم.

خوشبختانه حضور قرآن در زندگى مسلمانان جهان و به خصوص در محیط کشور ما روزبه روز افزایش مى یابد. قاریان بزرگ، حافظان ارجمند و مفسّران آگاه در جامعه امروز ما بحمداللّه کم نیستند. رشته تخصّصى تفسیر در حوزه علمیّه قم به صورت یکى از رشته هاى تخصّصى درآمده و متقاضیان بسیارى دارد. درس تفسیر نیز از دروس رسمى حوزه ها و از موادّ امتحانى است. و در همین راستا تفسیر نمونه نوشته شد که تفسیرى سلیس و روان و در عین حال پرمحتوا و ناظر به مسائل روز و نیازهاى زمان است و شاید یکى از دلایل گسترش سریع آن همین اقبال عمومى مردم به قرآن مجید است.

گرچه براى تهیّه این تفسیر به اتّفاق گروهى از فضلاى گرامى حوزه علمیّه قم (دانشمندان و حجج اسلام آقایان: محمّدرضا آشتیانى، محمّدجعفر امامى، داوود الهامى، اسداللّه ایمانى، عبدالرسول حسنى، سیّدحسن شجاعى، سیّد نوراللّه طباطبائى، محمود عبداللهى، محسن قرائتى و محمّد محمّدى) در مدّت پانزده سال زحمات زیادى کشیده شد، ولى با توجّه به استقبال فوق العاده اى که از سوى تمام قشرها، حتّى برادران اهل تسنّن از آن به عمل آمد، تمام خستگى تهیّه آن برطرف گشت و این امید در دل دوستان بهوجود آمد که إن شاء اللّه اثرى است مقبول در پیشگاه خدا.

متن فارسى این تفسیر ده ها بار چاپ و منتشر گردیده، ترجمه کامل آن به زبان اردو در 27 جلد بارها به چاپ رسیده، ترجمه کامل آن به زبان عربى به نام تفسیر الأمثل در بیروت چاپ شده و در نقاط مختلف کشورهاى اسلامى انتشار یافته و ترجمه انگلیسى آن نیز هم اکنون در دست تهیّه است که امیدواریم به زودى در افق مطبوعات اسلامى ظاهر گردد.

بعد از انتشار تفسیر نمونه گروه زیادى خواهان نشر «خلاصه» آن شدند چراکه مایل بودند بتوانند در وقت کوتاه تر و با هزینه کم تر با محتواى اجمالى آیات و شرح فشرده اى از آنها آشنا شوند و در عین حال در بعضى از کلاسها که تفسیر قرآن مورد توجّه است، به عنوان متن درسى از آن بهره گیرى شود.

این درخواست مکرّر ما را بر آن داشت به فکر تلخیص تمام دوره 27 جلدى تفسیر نمونه در پنج جلد بیفتیم که البتّه کار آسانى نبود. از این رو مدّتى درباره آن مطالعه و برنامه ریزى شد و بررسیهاى لازم به عمل آمد تا اینکه فاضل محترم جناب مستطاب آقاى احمد على بابائى که سابقه فعّالیت و پشتکار و حُسن سلیقه ایشان در تهیّه فهرست موضوعى تفسیر نمونه بر ما روشن و مسلّم بود، عهده دار انجام این مهم گردید و نتیجه آن پس از سه سال کار مستمر شبانه روزى بهوسیله ایشان زیر عنوان برگزیده تفسیر نمونه به ثمر رسید.

این جانب نیز با فکر قاصر خود بارها بر نوشته هاى ایشان نظارت کردم و در مواردى که نیاز به راهنمایى بود در حدّ توان مسائل لازم را تذکّر دادم و در مجموع فکر مى کنم بحمداللّه اثرى ارزنده و پربار بهوجود آمده که هم قرآن با ترجمه اى سلیس را در بر دارد و هم تفسیر فشرده و گویایى است براى کسانى که مى خواهند با یک مراجعه سریع از تفسیر آیات آگاه شوند.

در خاتمه به نوبه خود از زحمات بى دریغ ایشان تشکّر و قدردانى مى کنم و امیدوارم این خلاصه و فشرده که گزیده اى است از قسمتهاى حسّاس و حدیث مجملى از آن مفصّل، مورد قبول اهل نظر و عموم قشرهاى علاقه مند به قرآن واقع گردد و ذخیره اى براى همه ما در «یوم الجزاء» باشد.

قم ـ حوزه علمیّه

ناصر مکارم شیرازى

13 رجب 1414 روز میلاد مسعود امیرمؤمنان على(ع)

مطابـق با 6/10/1372