(آیه 112) کراراً گفته ایم که این سوره، سوره نعمتهاست، نعمتهاى معنوى و مادى، در این آیه نتیجه کفران نعمتهاى الهى را در قالب یک مثال عینى مى خوانیم.
نخست مى گوید: «و خداوند (براى آنها که ناسپاسى نعمت مى کنند) مثلى زده است: منطقه آبادى را که در نهایت امن و امان بوده» (وَضَرَبَ اللهُ مَثَلاً قَرْیَةً کانَتْ آمِنَةً).
این آبادى آن چنان امن و امان بود که ساکنانش «با اطمینان در آن زندگى داشتند» و هرگز مجبور به مهاجرت و کوچ کردن نبودند (مُطْمَئِنَّةً).
علاوه بر نعمت امنیت و اطمینان، «انواع روزیهاى مورد نیازش بطور وافر از هر مکانى به سوى آن مى آمد» (یَأْتیها رِزْقُها رَغَدًا مِنْ کُلِّ مَکان).
«اما سرانجام این آبادى (ساکناش) کفران نعمتهاى خدا کردند و خدا لباس گرسنگى و ترس را به خاطر اعمالشان بر اندام آنها پوشانید» (فَکَفَرَتْ بِاَنْعُمِ اللهِ فَاَذقَهَا اللهُ لِباسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِما کانُوا یَصْنَعُونَ).
در حقیقت همان گونه که درآ غاز، نعمت امنیت و رفاه تمام وجود آنها را پر کرده بود، در پایان نیز بر اثر کفران، فقر و ناامنى به جاى آن نشست.
(آیه 113) نه تنها نعمتهاى مادى آنها در حد کمال بود که از نعمتهاى معنوى یعنى وجود فرستاده خدا و تعلیمات آسمانى او نیز برخوردار بودند «و پیامبرى از خود آنها به سوى آنها آمد (و آنها را به آیین حق دعوت کرد و اتمام حجت نمود) ولى آنها به تکذیبش پرداختند» (وَلَقَدْ جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْهُمْ فَکَذَّبُوهُ).
«پس در این هنگام عذاب الهى آنها را فرو گرفت، در حالى که آنها ظالم و ستمگر بودند» (فَاَخَذَهُمُ الْعَذابُ وَهُمْ ظالِمُونَ).
(آیه 114) با مشاهده چنین نمونه هاى زنده و روشنى شما در راه آن غافلان و ظالمان و کفران کنندگان نعمتهاى الهى گام ننهید «شما از آنچه خدا روزیتان کرده است حلال و پاکیزه بخورید و شکر نعمتهاى او را به جا آورید اگر او را مى پرستید» (فَکُلُوا مِمّا رَزَقَکُمُ اللهُ حَلالاً طَیِّـبًا وَاشْکُرُوا نِعْمَتَ اللهِ اِنْ کُنْتُمْ اِیّاهُ تَعْبُدُونَ).
این داستان احتمالا مربوط به گروهى از بنى اسرائل بوده است که در منطقه آبادى مى زیستند و بر اثر کفران نعمت گرفتار قحطى و ناامنى شدند.
شاهد این سخن، حدیثى است که از امام صادق(علیه السلام) نقل شده که فرمود: «گروهى از بنى اسرائیل آن قدر زندگى مرفهى داشتند که حتى از مواد غذایى مجسمه هاى کوچک مى ساختند و گاهى با آن بدن خود را نیز پاک مى کردند، اما سرانجام کار آنها به جایى رسید که مجبور شدند همان مواد غذایى آلوده را بخورند و این همان است که خداوند در قرآن فرموده: «ضَرَبَ اللهُ مَثَلاً قَرْیَةً کانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً...» و این هشدارى است به همه افراد و ملتهایى که غرق نعمتهاى الهى هستند تا بدانند هرگونه اسراف و تبذیر و تضییع نعمتها جریمه دارد جریمه اى بسیار سنگین.
این هشدارى است به آنها که همیشه نیمى از غذاى اضافى خود را به زباله دانها مى ریزند.
و هشدارى است به آنها که موادغذایى را در خانه ها براى مصرف شخصى و در انبارها براى گرانتر فروختن، آن قدر ذخیره مى کنند که مى گندد و فاسد مى شود اما حاضر نیستند به نرخ ارزانتر در اختیار دیگران بگذارند !
آرى ! اینها همه در پیشگاه خدا مجازات و جریمه دارد و کمترین مجازات آن سلب این مواهب است.
