(آیه 113) در مورد نزول این آیه و آیه بعد نقل شده است که گروهى از مسلمانان به پیامبراسلام مى گفتند: آیا براى پدران ما که در عصر جاهلیت از دنیا رفتند طلب آمرزش نمى کنى ؟ آیات مزبور نازل شد و به همه آنها اخطار کرد که هیچ کس حق ندارد براى مشرکان استغفار نماید.

تفسیر: آیه، نخست با تعبیرى رسا و قاطع پیامبر(صلى الله علیه وآله) و مؤمنان را از استغفار براى مشرکان نهى مى کند و مى گوید: «شایسته نیست که پیغمبر(صلى الله علیه وآله) و افراد با ایمان براى مشرکان طلب آمرزش کنند» (ما کانَ لِلنَّبِىِّ وَالَّذینَ آمَنُوا اَنْ یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکینَ).

سپس براى تأکید و تعمیم اضافه مى کند: «حتى اگر از نزدیکانشان باشند» (وَلَوْ کانُوا اُولى قُرْبى).

بعداً دلیل این موضوع را ضمن جمله اى چنین توضیح مى دهد: «بعد از آن که براى مسلمانان روشن شد که مشرکان اهل دوزخند» طلب آمرزش براى آنها معنى ندارد (مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُمْ اَنَّهُمْ اَصْحابُ الْجَحیمِ).

این کارى است بیهوده و آرزویى نابجا چرا که مشرک به هیچ وجه قابل آمرزش نیست.

(آیه 114) در این آیه به پاسخ این سؤال ـکه اگر این کار ممنوع است چرا ابراهیم براى «آزر» استغفار کرد ؟ـ پرداخته مى گوید: «و استغفار ابراهیم که پدرش ]=عمویش آزر[ به خاطر وعده اى بود که به او داد، اما هنگامى که براى او آشکار شد که وى دشمن خداست از او بیزارى جست» و برایش استغفار نکرد (وَما کانَ اسْتِغْفارُ اِبْرهیمَ لاَِبیهِ اِلاّ عَنْ مَوْعِدَة وَعَدَها اِیّاهُ فَلَمّا تَبَیَّنَ لَهُ اَنَّهُ عَدُوٌّ لِلّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ).

در پایان آیه اضافه مى کند: «ابراهیم (کسى بود که در پیشگاه خدا خاضع و از خشم و غضب پروردگار خائف و ترسان، و مردى بزرگوار و) مهربان و بردبار بود» (اِنَّ اِبْراهیمَ لاََوّاهٌ حَلیمٌ).