(آیه 41) از آنجا که در آیات گذشته روى سخن با منکران رسالت پیامبر(صلى الله علیه وآله) بود در اینجا نیز همان بحث تعقیب شده است.
نخست مى گوید: این مغروران لجوج «آیا ندیدند که ما پیوسته به سراغ زمین مى آییم و از اطراف (و جوانب) آن کم مى کنیم» ؟! (اَوَلَمْ یَرَوْا اَنّا نَأْتِى الاَْرْضَ نَنْقُصُها مِنْ اَطْرافِها).
روشن است که منظور از «زمین» در اینجا «اهل زمین» است، یعنى، آیا آنها به این واقعیت نمى نگرند که پیوسته اقوام و تمدّنها و حکومتها در حال زوال و نابودى هستند ؟
و این هشدارى است به همه مردم اعم از نیک و بد حتى علماء و دانشمندان که ارکان جوامع بشرى هستند و با از میان رفتن یک تن آنها گاهى دنیایى به نقصان مى گراید، هشدارى است گویا و تکان دهنده !
سپس اضافه مى کند: «حکومت و فرمان از آن خداست و هیچ کس را یاراى ردّ احکام او یا جلوگیرى از فرمان او نیست» (وَاللهُ یَحْکُمُ لا مُعَقِّبَ لِحُکْمِه).
«و او سریع الحساب است» (وَهُوَ سَریعُ الْحِسابِ).
(آیه 42) در این آیه بحث فوق را ادامه مى دهد و مى گوید: تنها این گروه نیستند که با توطئه ها و مکرها به مبارزه با تو برخاسته اند بلکه «آنها که پیش از این گروه بودند نیز چنین توطئه ها و مکرها داشتند» (وَقَدْ مَکَرَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ).
اما نقشه هایشان نقش بر آب و توطئه هایشان به فرمان خدا خنثى شد، چرا که او از همه کس به این مسائل آگاهتر است، بلکه «تمام طرحها و نقشه ها از آن خداست» (فَلِلّهِ الْمَکْرُ جَمیعًا).
اوست که از کار و بار هر کس آگاه است و «مى داند هر کسى چه کارى مى کند» (یَعْلَمُ ما تَکْسِبُ کُلُّ نَفْس).
و سپس با لحنى تهدیدگونه آنها را از پایان کارشان برحذر مى دارد و مى گوید: «کافران به زودى خواهند دانست که پایان کار و سرانجام نیک و بد در سراى دیگر از آن کیست» ؟ (وَسَیَعْلَمُ الْکُفّارُ لِمَنْ عُقْبَى الدّارِ).
(آیه 43) در این آیه ـهمان گونه که این سوره در آغاز از نام قرآن و کتاب الله شروع شدهـ با تأکید بیشترى روى معجزه بودن قرآن، سوره رعد را پایان مى دهد، مى گوید: «این کافران مى گویند تو پیامبر نیستى» (وَیَقُولُ الَّذینَ کَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلاً).
هر روز بهانه اى مى تراشند، هر زمان تقاضاى معجزه اى دارند و آخر کار هم باز مى گویند تو پیامبر نیستى !
در پاسخ آنها «بگو: همین کافى است که دو کس میان من و شما گواه باشد یکى الله و دیگرى کسانى که علم کتاب و آگاهى از قرآن نزد آنهاست» ! (قُلْ کَفى بِاللهِ شَهیدًا بَیْنى وَبَیْنَکُمْ وَمَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ).
هم خدا مى داند که من فرستاده اویم، و هم آنها که از این کتاب آسمانى من یعنى قرآن آگاهى کافى دارند.
و این تأکیدى است مجدد بر اعجاز قرآن از جنبه هاى مختلف.
«پایان سوره رعد»
