(آیه 11) در این آیه و آیه بعد پاسخ پیامبران را از بهانه جوییهاى مخالفان لجوج که در آیات گذشته آمده مى خوانیم.

در مقابل ایراد آنها که مى گفتند: چرا از جنس بشر هستید، «پیامبرنشان به آنها گفتند: مسلماً ما تنها بشرى همانند شما هستیم، ولى خدا بر هر کس از بندگانش بخواهد منت مى گذارد» و موهبت رسالت را به آنها مى بخشد (قالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ اِنْ نَحْنُ اِلاّ بَشَرٌ مِثْلُکُمْ وَلکِنَّ اللهَ یَمُنُّ عَلى مَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِه).

سپس به پاسخ سؤال سوم مى پردازد بى آنکه از ایراد دوم پاسخ گوید. گویى ایراد دوم آنها در زمینه استناد به سنت نیاکان آنقدر سست و بى اساس بوده که هر انسان عاقلى با کمترین تامّل جواب آن را مى فهمد، به علاوه در آیات دیگر قرآن، پاسخ این سخن داده شده است.

آرى ! در پاسخ سؤال سوم چنین مى گویدکه آوردن معجزات، کار ما نیست که به صورت یک خارق العاده گر، گوشه اى بنشینیم و هر کس به میل خودش معجزه اى پیشنهاد کند و مسأله خرق عادت تبدیل به یک بازیچه بى ارزش شود، بلکه: «ما نمى توانیم معجزه اى جز به فرمان خدا بیاوریم» (وَما کانَ لَنا اَنْ نَأْتِیَکُمْ بِسُلْطان اِلاّ بِاِذْنِ اللهِ).

به علاوه هر پیامبرى حتى بدون تقاضاى مردم به اندازه کافى اعجاز نشان مى دهد تا سند اثبات حقانیت او گردد.

سپس براى این که پاسخ قطعى به تهدیدهاى گوناگون بهانه جویان نیز بدهند با این جمله موضع خود را مشخص مى ساختند و مى گفتند: «همه افراد با ایمان باید تنها بر خدا تکیه کنند» همان خدایى که قدرتها در برابر قدرتش ناچیز و بى ارزش است (وَعَلَى اللهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ).

(آیه 12) بعد به استدلال روشنى براى مسأله توکل، پرداخته و مى گفتند: «چرا ما بر «الله» توکل نکنیم (و در همه مشکلات به او پناه نبریم ؟ چرا ما از قدرتهاى پوشالى و تهدیدها بترسیم) در حالى که او ما را به راههاى سعادتمان هدایت کرده» (وَما لَنا اَلاّ نَتَوَکَّلَ عَلَى اللهِ وَقَدْ هَدینا سُبُلَنا).

و سپس چنین ادامه مى دادند: اکنون که تکیه گاه ما خداست، تکیه گاهى شکست ناپذیر مافوق همه چیز «بطور قطع، ما در برابر تمام آزار و اذیتهاى شما ایستادگى و شکیبایى خواهیم کرد» (وَلَنَصْبِرَنَّ عَلى ما آذَیْتُمُونا).

و بالاخره گفتار خود را با این سخن پایان مى دادند که: «و همه توکل کنندگان باید تنها بر الله توکل کنند» (وَعَلَى اللهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُتَوَکِّلُونَ).

منظور از «توکل» این است که در برابر عظمت مشکلات، انسان احساس حقارت و ضعف نکند، بلکه با اتکاى بر قدرت بى پایان خداوند، خود را پیروز و فاتح بداند، و به این ترتیب توکل امیدآفرین، نیروبخش و تقویت کننده، و سبب فزونى پایدارى و مقاومت است.