(آیه 45) در آیات گذشته خواندیم که فرزند نوح، نصیحت و اندرز پدر را نشنید و تا آخرین نفس دست از لجاجت و خیره سرى بر نداشت.
در اینجا قسمت دیگرى از همین ماجرا را بیان مى کند و آن این که وقتى نوح فرزند خود را در میان امواج دید، عاطفه پدرى به جوش آمد و به یاد وعده الهى در باره نجات خاندانش افتاد، رو به درگاه خدا کرد «و صدا زد پروردگارا ! فرزندم از خاندان من است (و تو وعده فرمودى که خاندان مرا از طوفان و هلاکت رهایى بخشى) و وعده تو در مورد نجات خاندانم حقّ است. و تو از همه حکم کنندگان برترى» و در وفاى به عهد از همه ثابت ترى (وَنادى نُوحٌ رَبَّهُ فَقالَ رَبِّ اِنَّ ابْنى مِنْ اَهْلى وَاِنَّ وَعْدَکَ الْحَقُّ وَاَنْتَ اَحْکَمُ الْحاکِمینَ).
این وعده اشاره به همان چیزى است که در آیه 40 همین سوره گذشت.
(آیه 46) اما بلافاصله پاسخ شنید، پاسخى تکان دهنده و روشنگر از یک واقعیت بزرگ، واقعیتى که پیوند مکتبى را مافوق پیوند نسبى و خویشاوندى قرار مى دهد.
«خداوند گفت: اى نوح ! او از اهل تو نیست» ! (قالَ یا نُوحُ اِنَّهُ لَیْسَ مِنْ اَهْلِکَ).
«بلکه او عملى است غیرصالح» (اِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِح).
فرد ناشایسته اى است که بر اثر بریدن پیوند مکتبیش از تو، پیوند خانواده گیش به چیزى شمرده نمى شود.
«حال که چنین است، چیزى را که به آن علم ندارى از من تقاضا مکن» (فَلا تَسْئَلْنِ ما لَیْسَ لَکَ بِه عِلْمٌ). «من به تو موعظه مى کنم تا از جاهلان نباشى» (اِنّى اَعِظُکَ اَنْ تَکُونَ مِنَ الْجاهِلینَ).
از امام على بن موسى الرضا(علیه السلام) نقل شده که روزى از دوستان خود پرسید: مردم این آیه را چگونه تفسیر مى کنند «اِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِح» یکى از حاضران عرض کرد بعضى معتقدند که معنى آن این است که فرزند نوح (کنعان) فرزند حقیقى او نبود. امام فرمود: «نه چنین نیست، او به راستى فرزند نوح بود، اما هنگامى که گناه کرد و از جاده اطاعت فرمان خدا قدم بیرون گذاشت خداوند فرزندى او را نفى کرد، همچنین کسانى که از ما باشند ولى اطاعت خدا نکنند، از ما نیستند».
(آیه 47) به هر حال نوح دریافت که این تقاضا از پیشگاه پروردگار درست نبوده است و هرگز نباید نجات چنین فرزندى را مشمول وعده الهى دائر بر نجات خاندانش بداند، لذا رو به درگاه پروردگار کرد و گفت: پروردگارا ! من به تو پناه مى برم از اینکه چیزى از تو بخواهم که به آن آگاهى ندارم» (قالَ رَبِّ اِنّى اَعُوذُبِکَ اَنْ اَسْئَلَکَ ما لَیْسَ لى بِه عِلْمٌ).
«و اگر مرا نبخشى و مشمول رحمتت قرار ندهى از زیانکاران خواهم بود» (وَاِلاّ تَغْفِرْلى وَتَرْحَمْنى اَکُنْ مِنَ الْخاسِرینَ).
