(آیه 69) این آیه براى بیدار ساختن این گروه از منافقان، آینه تاریخ را پیش روى آنها مى گذارد، و با مقایسه زندگى آنان با منافقان و گردنکشان پیشین، عبرت انگیزترین درسها را به آنها مى دهد، و مى گوید: «شما همانند منافقان پیشین هستید»، و همان مسیر و برنامه و سرنوشت شوم را تعقیب مى کنید (کَالَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ).

«همانها که از نظر نیرو از شما قویتر، و از نظر اموال و فرزندان از شما افزونتر بودند» (کانُوا اَشَدَّ مِنْکُمْ قُوَّةً وَاَکْثَرَ اَمْوالاً وَاَوْلادًا).

«آنها از نصیب و بهره خود در دنیا، در طریق شهوات و آلودگى و گناه و فساد و تبهکارى، بهره گرفتند، شما منافقان این امت نیز از نصیب و بهره خود همان گونه که منافقان پیشین بهره گرفته بودند، بهره بردارى کردید» (فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلاقِکُمْ کَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ بِخَلاقِهِمْ).

سپس مى گوید: «شما در کفر و نفاق و سخریه و استهزاء مؤمنان، فرو رفتید، همان گونه که آنها در این امور فرو رفتند» (وَخُضْتُمْ کَالَّذى خاضُوا).

سرانجام پایان کار منافقان پیشین را براى هشدار به گروه منافقان معاصر پیامبر(صلى الله علیه وآله)و همه منافقان جهان، با دو جمله بیان مى کند:

نخست این که: «آنها کسانى هستند که همه اعمالشان در دنیا و آخرت بر باد رفته و مى رود، و هیچ نتیجه مثبتى از آن عائدشان نمى گردد» (اُولئِکَ حَبِطَتْ اَعْمالُهُمْ فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ).

دیگر این که: «آنها زیانکاران حقیقى، و خسران یافتگان واقعى هستند» (وَاُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ).

آنها ممکن است استفاده هاى «موقت» و «محدودى» از اعمال نفاق آمیز خود ببرند، ولى اگر درست بنگریم مى بینیم نه در زندگى این دنیا از این رهگذر طرفى مى بندند، و نه در جهان دیگر بهره اى دارند.

(آیه 70) در این آیه روى سخن را به پیامبر(صلى الله علیه وآله) کرده، به عنوان استفهام انکارى چنین مى گوید: «آیا این گروه منافق از سرنوشت امتهاى پیشین، قوم نوح، و عاد، و ثمود، و قوم ابراهیم، و اصحاب مدین (قوم شعیب) و شهرهاى ویران شده قوم لوط با خبر نشدند» (ألَمْ یَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوح وَعاد وَثَمُودَ وَقَوْمِ اِبْرهیمَ وَاَصْحابِ مَدْیَنَ وَالْمُؤْتَفِکاتِ).

اینها ماجراهاى تکان دهنده اى است که مطالعه و بررسى آن هر انسانى را که کمترین احساس در قلب او باشد تکان مى دهد.

هر چند خداوند آنها را هیچ گاه از لطف خود محروم نساخت، «و پیامبرانشان با دلایل روشن براى هدایت آنان به سویشان آمدند» (أَتَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّناتِ).

ولى آنها به هیچ یک از مواعظ و اندرزهاى این مردان الهى گوش فرا ندادند و براى زحمات طاقت فرسایشان در راه روشنگرى خلق خدا ارجى ننهادند.

«بنابراین هرگز خداوند به آنها ستم نکرد، این خودشان بودند که به خویشتن ستم روا داشتند» ! (فَما کانَ اللهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَلکِنْ کانُوا اَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ).