(آیه 36) از آنجا که در این سوره بحثهاى مشروحى پیرامون جنگ با مشرکان آمده است در این آیه و آیه بعد اشاره به یکى از مقررات جنگ و جهاد اسلامى شده و آن احترام به ماههاى حرام است.

نخست مى گوید: «تعداد ماهها در نزد خدا در کتاب آفرینش از آن روز که آسمانها و زمین را آفرید دوازده ماه است» (اِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَاللهِ اثْناعَشَرَ شَهْرًا فى کِتابِ اللهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّمواتِ وَالاَْرْضَ).

از آن روز که نظام منظومه شمسى به شکل کنونى صورت گرفت سال و ماه وجود داشت، سال عبارت از یک دوره کامل گردش زمین به دور خورشید، و ماه عبارت از یک دوره کامل گردش کره ماه به دور کره زمین است که در هر سال دوازده بار تکرار مى شود.

سپس اضافه مى کند: «از این دوازده ماه چهار ماه، ماه حرام است» که هرگونه جنگ و نبرد در آن حرام است (مِنْها اَرْبَعَةٌ حُرُمٌ).

بعد براى تأکید مى گوید: «این آیین ثابت و پابرجا و تغییر ناپذیراست» نه رسم نادرستى که در میان عرب بود که با میل و هوس خویش آنها را جابه جا مى کردند (ذلِکَ الدّینُ الْقَیِّمُ).

از پاره اى از روایات استفاده مى شود که تحریم جنگ در این چهار ماه علاوه بر آیین ابراهیم در آیین یهود و مسیح و سایر آیینهاى آسمانى نیز بوده است.

سپس مى گوید: «در این چهار ماه به خود ستم روا مدارید» با شکستن احترام آنها خویش را گرفتار کیفرهاى دنیا و مجازاتهاى آخرت نسازید (فَلا تَظْلِمُوا فیهِنَّ اَنْفسَکُمْ).

ولى از آنجا که ممکن بود تحریم جهاد در این چهار ماه وسیله اى براى سوءاستفاده دشمنان بشود و آنها را در حمله کردن به مسلمین جسور کند در جمله بعد اضافه مى کند: «با مشرکان بطور دسته جمعى پیکار کنید همان گونه که آنها متفقاً با شما مى جنگند» (وَقاتِلُوا الْمُشْرِکینَ کافَّةً کَما یُقاتِلُونَکُمْ کافَّةً).

یعنى با این که آنها مشرکند و بت پرست و شرک سرچشمه پراکندگى است ولى با این حال در یک صف واحد با شما مى جنگند، شما که موحدید ویکتاپرست سزاورتر هستید که وحدت کلمه را برابر دشمن حفظ کنید و در یک صف همچون یک دیوار آهنین در مقابل دشمنان بایستید.

سرانجام مى گوید: «و بدانید (اگر پرهیزکار باشید و اصول تعلیمات اسلام را دقیقاً اجرا کنید خداوند پیروزى شما را تضمین مى کند زیرا) خدا با پرهیزکاران است» (وَاعْلَمُوا اَنَّ اللهَ مَعَ الْمُتَّقینَ).

(آیه 37) در این آیه اشاره به یک سنت غلط جاهلى یعنى مسأله «نَسىء» (تغییر دادن جاى ماههاى حرام) کرده، مى گوید: «تغییر دادن ماههاى حرام کفرى است که بر کفر آنها افزوده مى شود» (اِنَّمَا النَّسىءُ زِیادَةٌ فِى الْکُفْرِ).

زیرا علاوه بر شرک و «کفر اعتقادى» با زیر پا گذاشتن این دستور مرتکب کفر عملى هم مى شدند.

«و با این عمل افراد بى ایمان در گمراهى بیشتر قرار مى گیرند» (یُضَلُّ بِهِ الَّذینَ کَفَرُوا).

«آنها در یک سال ماهى را حلال مى شمرند، و سال دیگر همان ماه را تحریم مى کنند تا به گمان خود آن را با تعداد ماههایى که خدا تعیین کرده تطبیق دهند» (یُحِلُّونَهُ عامًا وَیُحَرِّمُونَهُ عامًا لِیُواطِؤُا عِدَّةَ ما حَرَّمَ اللهُ).

یعنى هرگاه یکى از ماههاى حرام را حذف مى کنند ماه دیگرى را به جاى آن مى گذارند تا عدد چهار ماه تکمیل شود !

در حالى که با این عمل زشت و مسخره فلسفه تحریم ماههاى حرام را بکلى از میان مى بردند و حکم خدا را بازیچه هوسهاى خویش مى ساختند، و عجب این که از این کار خود بسیار خشنود و راضى هم بودند، زیرا «اعمال زشتشان در نظرشان جلوه کرده بود» (زُیِّنَ لَهُمْ سُوءُ اَعْمالِهِمْ).

و مى گفتند فاصله زیاد آتش بس ورزیدگى جنگى را کم مى کند باید آتشى به پا کرد.

خدا نیز آن مردمى را که شایستگى هدایت ندارند به حال خود رها مى کند و دست از هدایتشان مى کشد زیرا: «خداوند گروه کافران را هدایت نمى کند» (وَاللهُ لا یَهْدِى الْقَوْمَ الْکافِرینَ).