(آیه 9) نخست به یارى فرشتگان اشاره کرده، مى گوید: «به خاطر بیاورید زمانى را که (از شدت وحشت و اضطراب که از کثرت نفرات دشمن و فزونى تجهیزات جنگى آنها براى شما پیش آمده بود) به خدا پناه بردید و دست حاجت به سوى او دراز کردید و از وى تقاضاى کمک نمودید» (اِذْ تَسْتَغیثُونَ رَبَّکُمْ).
در پاره اى از روایات آمده که پیامبر(صلى الله علیه وآله) نیز با مسلمانها در استغاثه و یارى طلبیدن از خداوند هم صدا بود، دست خود را به سوى آسمان بلند کرده بود و عرضه مى داشت: اَللّهُمَّ اَنْجِزْلى ما وَعَدْتَنى، اَللّهُمَّ اِنْ تُهْلَکْ هذِهِ الْعِصابَةُ لا تُعْبَدْ فِى الاَْرْضِ: «خداوندا ! وعده اى را که به من داده اى تحقق بخش، پروردگارا ! اگر این گروه مؤمنان نابود شوند پرستش تو از زمین برچیده خواهد شد» و آن قدر پیامبر(صلى الله علیه وآله) به این استغاثه و دعا ادامه داد که عبا از دوشش بر زمین افتاد.
در این هنگام «خداوند تقاضاى شما را پذیرفت و فرمود: من شما را با یک هزار نفر از فرشتگان که پشت سر هم فرود مى آیند، کمک و یارى مى کنم» (فَاسْتَجابَ لَکُمْ اَنّى مُمِدُّکُمْ بِاَلْف مِنَ الْمَلائِکَةِ مُرْدِفینَ).
(آیه 10) سپس براى این که کسى خیال نکند پیروزى به دست فرشتگان و مانند آنهاست، مى گوید: «خداوند این کار را قرار نداد مگر براى بشارت و اطمینان قلب شما» (وَما جَعَلَهُ اللهُ اِلاّ بُشْرى وَلِتَطْمَئِنَّ بِه قُلُوبُکُمْ).
«وگرنه پیروزى جز از ناحیه خداوند نیست» و مافوق همه این اسباب ظاهرى و باطنى اراده و مشیت اوست (وَمَا النَّصْرُ اِلاّ مِنْ عِنْدِاللهِ).
زیرا هیچ کس نمى تواند در برابر اراده او ایستادگى کند و یارى خود را جز در مورد افراد شایسته قرار نخواهد داد «چرا که خداوند توانا و حکیم است» (اِنَّ اللهَ عَزیزٌ حَکیمٌ).
(آیه 11) سپس دومین نعمت خود را به مؤمنان یادآور مى شود، مى گوید «به خاطر بیاورید هنگامى را که شما را در خواب سبکى فرو برد که مایه آرامش و امنیت روح و جسم شما از ناحیه خداوند گردید» (اِذْ یُغَشّیکُمُ النُّعاسَ اَمَنَةً مِنْهُ).
و به این ترتیب مسلمانان در آن شب پراضطراب، از این نعمت بزرگى که فرداى آن روز در میدان مبارزه به آنها کمک فراوانى کرد بهره گرفتند.
سومین موهبتى را که در آن میدان به شما ارزانى داشت این بود «که آبى از آسمان براى شما فرو فرستاد» (وَیُنَزِّلُ عَلَیْکُمْ مِنَ السَّمـاءِ ماءً).
«تا به وسیله آن شما را پاک و پاکیزه کند و پلیدى شیطان را از شما دور سازد» (لِیُطَهِّرَکُمْ بِهوَیُذْهِبَ عَنْکُمْ رِجْزَ الشَّیْطانِ).
به علاوه «خدا مى خواست با این نعمت دلهاى شما را محکم دارد» (وَلِیَرْبِطَ عَلى قُلُوبِکُمْ). و نیز «مى خواست (در آن شن زار که پاى شما فرو مى رفت، و لغزنده بود) به وسیله ریزش باران گامهاى شما را محکم کند» (وَیُثَبِّتَ بِهِ الاَْقْدامَ).
(آیه 12) دیگر از نعمتهاى پروردگار بر مجاهدان جنگ بدر، ترس و و حشتى بود که در دل دشمنان افکند و روحیه آنها را سخت متزلزل ساخت در این باره مى فرماید: «به خاطر بیاور هنگامى را که پروردگار تو به فرشتگان وحى فرستاد، من با شما هستم و شما افراد با ایمان را تقویت کنید و ثابت قدم بدارید» (اِذْ یُوحى رَبُّکَ اِلَى الْمَلائِکَةِ اَنّى مَعَکُمْ فَثَبِّتُوا الَّذینَ آمَنُوا).
«و به زودى در دلهاى کافران ترس و وحشت مى افکنم» (سَاُلْقى فى قُلُوبِ الَّذینَ کَفَرُوا الرُّعْبَ).
و این راستى عجیب بود که ارتش نیرومند قریش در برابر سپاه کوچک مسلمانان آنچنان روحیه خود را باخته بود که جمعى از درگیر شدن با مسلمانان بسیار وحشت داشتند.
سپس فرمانى را که در میدان بدر به وسیله پیامبر(صلى الله علیه وآله) به مسلمانان داده بود، به یاد آنها مى آورد، و آن این بود که هنگام نبرد با مشرکان از ضربه هاى غیرکارى بپرهیزید و نیروى خود را در آن صرف نکنید، بلکه ضربه هاى کارى بر پیکر دشمن فرود آرید «ضربه بر بالاتر از گردن، (بر مغزها و سرهاى آنها) فرود آرید» (فَاضْرِبُوا فَوْقَ الاَْعْناقِ).
«و دست و پاى آنها را از کار بیندازید» (وَاضْرِبُوا مِنْهُمْ کُلَّ بَنان).
(آیه 13) بعد از همه گفتگوها براى این که کسى این فرمانهاى شدید و دستورات قاطع و کوبنده را بر خلاف آیین جوانمردى و رحم و انصاف تصور نکند، مى فرماید: اینها استحقاق چنین چیزى را دارند «زیرا آنان از در عداوت و دشمنى و عصیان و گردنکشى در برابر خدا و پیامبرش درآمدند» (ذلِکَ بِاَنَّهُمْ شاقُّوا اللهَ وَرَسُولَهُ).
گفته مى شود، «و هر کس از در مخالفت و دشمنى با خدا و پیامبرش درآید (گرفتار مجازات دردناک در دنیا و آخرت خواهد شد) زیرا خداوند (همان گونه که رحمتش وسیع و بى انتهاست) مجازاتش شدید و دردناک است» (وَمَنْ یُشاقِقِ اللهَ وَرَسُولَهُ فِاِنَّ اللهَ شَدیدُ الْعِقابِ).
(آیه 14) سپس براى تأکید این موضوع مى گوید: «این مجازات دنیا را بچشید (مجازات ضربه هاى سخت در میدان جنگ و کشته شدن و اسارت و شکست و ناکامى و در انتظار مجازات سراى دیگر باشید) زیرا عذاب آتش در انتظار کافران است» (ذلِکُمْ فَذُوقُوهُ وَاَنَّ لِلْکافِرینَ عَذابَ النّارِ).
