(آیه 81) سپس به سراغ یکى دیگر از نعمتهاى الهى رفته، مى گوید: «و خداوند از آنچه آفریده است سایه هایى براى شما قرار داد» (وَاللهُ جَعَلَ لَکُمْ مِمّا خَلَقَ ظِلالاً).
«و از کوهها، براى شما پناهگاههایى قرار داد» (وَجَعَلَ لَکُمْ مِنَ الْجِبالِ اَکْنانًا).
ذکر نعمت «سایه ها» و «پناهگاههاى کوهستانى» پس از ذکر نعمت «خانه ها» و «خیمه ها» که در آیه قبل گذشت گویا اشاره به این است که انسانها از سه گروه خارج نیستند: گروهى در شهرها و آبادیها زندگى مى کنند و از خانه ها بهره مى گیرند، گروهى دیگر که در سفرند و خیمه با خود دارند از خیمه ها استفاده مى کنند، اما خداوند گروه سوم یعنى، مسافرانى که حتى خیمه با خود ندارند، محروم نگذاشته، و در مسیر راه پناهگاههایى براى آنها تهیه دیده است.
سپس در تعقیب این سایبانهاى طبیعى و مصنوعى به سراغ پوششهاى تن انسان مى رود و مى گوید: «خداوند براى شما پیراهنهایى قرار داد که شما را از گرما حفظ مى کند» (وَجَعَلَ لَکُمْ سَرابیلَ تَقیکُمُ الْحَرَّ).
«و (همچنین) پیراهنهایى که به هنگام جنگ، حافظ شماست» (وَسَربیلَ تَقیکُمْ بَأْسَکُمْ).
البته پوشش و لباس فایده اش تنها این نیست که انسان را از گرما و سرما حفظ کند، بلکه هم شکوهى است براى انسان و هم در برابر بسیارى از خطراتى که متوجه جسم او مى شود لباس یک وسیله دفاعى است.
در پایان آیه به عنوان یک تذکر و هشدار مى گوید: «این گونه خداوند نعمتش را بر شما تمام مى کند شاید در برابر فرمان او تسلیم شوید» (کَذلِکَ یُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تُسْلِمُونَ).
این طبیعى است که انسان با بررسى نعمتهاى مختلفى که وجودش را احاطه کرده بى اختیار به یاد آفریننده نعمتها مى افتد.
(آیه 82) بعد از ذکر این نعمتهاى آشکار و نهان مى فرماید: «با این همه اگر آنها روى برتابند (و تسلیم دعوت حق نشوند، نگران مباش) چرا که وظیفه تو فقط ابلاغ آشکار است» (فَاِنْ تَوَلَّوْا فَاِنَّما عَلَیْکَ الْبَلاغُ الْمُبینُ).
این جمله در حقیقت، براى دلدارى پیامبر(صلى الله علیه وآله) و تسلى خاطر اوست.
(آیه 83) و براى تکمیل این گفتار اضافه مى کند که: «آنان نعمت خدا را مى شناسند (و به ابعاد آن آشنا هستند و به عمقش پى برده اند) ولى با این حال باز انکار مى کنند» (یَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللهِ ثُمَّ یُنْکِرُونَها).
بنابراین، دلیل کفر آنها را در عدم آگاهى نباید جستجو کرد، بلکه عامل این کفر را در صفات زشت دیگر آنها که سدّ راه ایمانشان شده است باید یافت.
و شاید به همین دلیل در پایان آیه اضافه مى کند: «و اکثر آنها کافرند» (وَاَکْثَرُهُمُ الْکافِرُونَ).
