(آیه 45) قرآن در بسیارى از بحثها، مطالب استدلالى را با مسائل عاطفى چنان به هم مى آمیزد که برترین اثر را در نفوس شنوندگان داشته باشد، آیات گذشته یک بحث منطقى در زمینه نبوت و معاد با مشرکان داشت، ولى در اینجا به تهدید جباران و مستکبران و گنهکاران لجوج مى پردازد و آنها را به انواع عذابهاى الهى بیم مى دهد.

نخست مى گوید: «آیا توطئه گران (ى که براى خاموش کردن نور حق به انواع نقشه هاى شوم متوسل شدند) از این ایمن گشتند که ممکن است خداوند آنها را در زمین فرو برد» ؟ (اَفَاَمِنَ الَّذینَ مَکَرُوا السَّیِّئاتِ اَنْ یَخْسِفَ اللهُ بِهِمُ الاَْرْضَ).

آیا بعید است که زمین لرزه وحشتناکى رخ دهد، پوسته زمین بشکافد و دهان باز کند و آنها و همه زندگانیشان را در خود فرو برد، همان گونه که در تاریخ اقوام، کراراً اتفاق افتاده است ؟

سپس اضافه مى کند: «و یا این که (هنگامى که آنها درحال غفلتند) عذاب (الهى) از آنجا که انتظارش را ندارند به سراغشان آید» (اَوْ یَأْتِیَهُمُ  الْعَذابُ مِنْ حَیْثُ لایَشْعُرُونَ).

(آیه 46) «و یا به هنگامى که (آنها براى کسب مال بیشتر و درآمد فزونتر) در رفت و آمد هستند (عذاب) دامانشان را بگیرد» (اَوْ یَأْخُذَهُمْ فى تَقَلُّبِهِمْ).

«در حالى که قادر به فرار (از چنگال عذاب) نیستند» (فَماهُمْ بِمُعْجِزینَ).

(آیه 47) و یا این که (مجازات الهى یک مرتبه به سراغشان نیاید بلکه بطور تدریجى و ضمن هشدارهاى پى درپى، آنها را گرفتار سازد» ؟ (اَوْ یَأْخُذَهُمْ عَلى تَخَوُّف).

امروز همسایه آنها گرفتار سانحه اى مى شود، فردا یکى از بستگانشان و خلاصه هشدارها یکى بعد از دیگرى به سراغ آنها مى آید اگر بیدار شدند چه بهتر، و گرنه مجازات نهایى آنها را فرو خواهد گرفت.

تدریجى بودن عذاب و مجازات در این گونه موارد براى آن است که هنوز احتمال هدایت در این گروه وجود دارد، و رحمت خداوند اجازه نمى دهد که با اینها همچون سایرین رفتار شود «زیرا پروردگار شما رئوف و رحیم است» (فَاِنَّ رَبَّکُمْ لَرَؤُفٌ رَحیمٌ).