غوغاى زندگى روزانه از جهات مختلف، توجه انسان را به خود جلب مى کند، و فکر آدمى را به وادیهاى گوناگون مى کشاند بطورى که جمعیت خاطر و حضور قلب کامل، در آن بسیار مشکل است اما در دل شب و به هنگام سحر و فرونشستن غوغاى زندگى مادى، و آرامش روح وجسم انسان در پرتو مقدارى خواب، حالت توجه و نشاط خاصى به انسان دست مى دهد که بى نظیر است.

به همین دلیل دوستان خدا همیشه از عبادتهاى آخر شب، براى تصفیه روح و حیات قلب وتقویت اراده و تکمیل اخلاص، نیرو مى گرفته اند.

امیرمؤمنان على(علیه السلام) مى فرماید: «قیام شب موجب صحت جسم و خشنودى پروردگار و در معرض رحمت او قرار گرفتن و تمسک به اخلاق پیامبران است».

حتى در بعضى از روایات مى خوانیم که این عبادت به قدرى اهمیت دارد که جز پاکان و نیکان موفق به آن نمى شوند.

در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: «انسان گاهى دروغ مى گوید و سبب محرومیتش از نماز شب مى شود، هنگامى که از نماز شب محروم شد از روزى (و مواهب مادى و معنوى) نیز محروم مى شود».

نماز شب به سه بخش تقسیم مى شود:

الف) چهار نماز دو رکعتى که مجموعاً هشت رکعت مى شود و نامش نافله شب است.

ب) یک نماز دو رکعتى که نامش نافله «شَفْع» است.

ج) نماز یک رکعتى که نامش نافله «وتر» است، و طرز انجام این نمازها درست همانند نماز صبح است ولى اذان و اقامه ندارد، و قنوت وتر را هر چه طولانى تر کنند بهتر است.

(آیه 80) این آیه به یکى از دستورات اصولى اسلام که از روح ایمان و توحید، سرچشمه مى گیرد اشاره کرده، مى گوید: «و بگو: پروردگارا! مرا (در هر کار) با صداقت وارد کن، و با صداقت خارج ساز» (وَقُلْ رَبِّ اَدْخِلْنى مُدْخَلَ صِدْق وَاَخْرِجْنى مُخْرَجَ صِدْق).

هیچ کار فردى واجتماعى را جز با صدق و راستى آغاز نکنم، همچنین هیچ برنامه اى را جز به راستى پایان ندهم، راستى و صداقت و درستى و امانت، خط اصلى من در همه کارها باشد و آغاز و انجام همه چیز با آن صورت گیرد.

در حقیقت رمز اصلى پیروزى در همین جا نهفته شده است و راه و روش انبیا و اولیاى الهى همین بوده که فکر، گفتار و اعمالشان از هرگونه غش و تقلب و خدعه و نیرنگ و هر چه بر خلاف صدق و راستى است پاک بود.

در پایان آیه به دومین اصل ـکه از یک نظر میوه درخت توحید، و از نظر دیگر نتیجه ورود و خروج صادقانه در کارهاستـ اشاره شده است: «و خداوندا! براى من از سوى خودت سلطان و یاورى قرار ده» (وَاجْعَلْ لى مِنْ لَدُنْکَ سُلْطانًا نَصیرًا).

(آیه 81) و از آنجا که به دنبال «صدق» و «توکل» که در آیه قبل به آن اشاره شد، امید به پیروزى قطعى، خود عامل دیگرى براى موفقیت است در این آیه به پیامبرش مى گوید: «و بگو: حق فرا رسید و باطل مضمحل و نابود شد» (وَقُلْ جاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْباطِلُ).

«اصولاً طبیعت باطل (همین است که) مضمحل و نابود شدنى است» (اِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقًا).

باطل جولانى دارد ولى دوام وبقایى نخواهد داشت و سرانجام، پیروزى از آنِ حق و طرفداران و پیروان حق خواهد بود.