(آیه 24) در تعقیب آیات گذشته که مسلمانان را به علم و عمل و اطاعت و تسلیم دعوت مى کرد در اینجا همان هدف از راه دیگرى دنبال مى شود.
نخست مى گوید: «اى کسانى که ایمان آورده اید ! اجابت کنید دعوت خدا و پیامبر را به هنگامى که شما را به چیزى مى خواند که شما را زنده مى کند» (یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَجیبُوا لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ اِذا دَعاکُمْ لِما یُحْییکُمْ).
آیه فوق با صراحت مى گوید که دعوت اسلام، دعوت به سوى حیات و زندگى در تمام زمینه هاست; و مردم عصر جاهلیت تنها از حیات مادى و حیوانى برخوردار بودند.
سپس مى گوید: «و بدانید که خداوند میان انسان و قلب او حائل مى شود، و این که همه شما نزد او در قیامت اجتماع خواهید کرد» (وَاعْلَمُوا اَنَّ اللهَ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَاَنَّهُ اِلَیْهِ تُحْشَرُونَ).
خداوند در همه جا حاضر و ناظر و به همه موجودات احاطه دارد، در عین این که با موجودات این جهان یکى نیست از آنها جدا و بیگانه هم نمى باشد، مرگ و حیات، علم و قدرت، آرامش و امنیّت، توفیق و سعادت همه در دست او و به قدرت اوست و به همین دلیل انسان نه چیزى را مى تواند از او مکتوم دارد و نه کارى را بى توفیق او انجام دهد و نه سزاوار است به غیر او روى آورد و از غیر او تقاضا کند، چرا که او مالک همه چیز و محیط به تمام وجود انسان است !
(آیه 25) سپس اشاره به عواقب شوم عدم پذیرش دعوت حیات بخش خدا و پیامبر مى کند و مى گوید: «از فتنه اى بپرهیزید که تنها دامن ستمکاران شما را نمى گیرد» بلکه همه را فرا خواهد گرفت (وَاتَّقُوا فِتْنَةً لا تُصیبَنَّ الَّذینَ ظَلَمُوا مِنْکُمْ خاصَّةً).
در آیه مورد بحث «فتنه» به معناى بلاها و مصائب اجتماعى است که دامن همه را مى گیرد، و مفهوم آن این است: افراد جامعه نه تنها موظفند وظایف خود را انجام دهند بلکه موظفند دیگران را هم به انجام وظیفه وا دارند زیرا اختلاف و پراکندگى و ناهماهنگى در مسائل اجتماعى موجب شکست برنامه ها خواهد شد و دود آن در چشم همه مى رود.
در پایان آیه با زبان تهدیدآمیز مى گوید: «بدانید خداوند مجازاتش شدید است» (وَاعْلَمُوا اَنَّ اللهَ شَدیدُ الْعِقابِ).
(آیه 26) بار دیگر قرآن دست مسلمانان را گرفته و به گذشته تاریخشان باز مى گرداند و به آنها حالى مى کند که در چه پایه اى بودید و اکنون در چه مرحله اى قرار دارید تا درسى را که در آیات قبل به آنها آموخت به خوبى درک کنند.
مى گوید: «به خاطر بیاورید آن زمان را که شما گروهى کوچک و ناتوان بودید و در چنگال دشمنان گرفتار، و آنها شما را به ضعف و ناتوانى کشانده بودند» ! (وَاذْکُرُوا اِذْ اَنْتُمْ قَلیلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِى الاَْرْضِ).
«آن چنان که مى ترسیدید مشرکان و مخالفان شما را بسرعت بربایند» (تَخافُونَ اَنْ یَتَخَطَّفَکُمُ النّاسُ).
این تعبیر، نهایت ضعف و کمى نفرات مسلمانان را در مکّه قبل از هجرت در برابر مشرکان نیرومند و یا بعد از هجرت در مقابل قدرتهاى بزرگ آن روز همانند ایران و روم آشکار مى سازد.
«ولى خداوند شما را پناه داد» (فَاویکُمْ).
«و با یارى خود شما را تقویت کرد» (وَاَیَّدَکُمْ بِنَصْرِهِ).
«و از روزیهاى پاکیزه شما را بهره مند ساخت» (وَرَزَقَکُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ).
«شاید شکر نعمت او را به جا آرید» (لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ).
