عرش در لغت معانى متعددى دارد از جمله: به معنى سقف یا چیزى است که داراى سقف بوده باشد، و گاهى به معنى تختهاى بلند همانند تخت سلاطین نیز آمده است.
ولى هنگامى که در مورد خداوند به کار مى رود و گفته مى شود «عرش خدا» منظور از آن مجموعه جهان هستى است که در حقیقت تخت حکومت پروردگار محسوب مى شود.
بنابراین در آیه مورد بحث جمله «اسْتَوى عَلَى الْعَرْشِ» کنایه از احاطه کامل پروردگار و تسلط او بر تدبیر امور آسمانها و زمین بعد از خلقت آنهاست.
سپس مى فرماید: «اوست که شب را همچون پوششى بر روز مى افکند و روشنایى روز را با پرده هاى ظلمانى شب مى پوشاند» (یُغْشِى اللَّیْلَ النَّهارَ).
بعد از آن اضافه مى کند: «شب با سرعت به دنبال روز در حرکت است» (یَطْلُبُهُ حَثیثًا). همانند طلبکارى که با سرعت به دنبال بدهکار مى دود.
سپس مى افزاید: «اوست که خورشید و ماه و ستارگان را آفریده است، در حالى که همه سر بر فرمان او هستند» (وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرات بِاَمْرِهِ).
پس از ذکر آفرینش جهان هستى و نظام شب و روز و آفرینش ماه و خورشید و ستارگان به عنوان تأکید مى گوید: «آگاه باشید آفرینش و اداره امور جهان هستى تنها به دست اوست» (اَلا لَهُ الْخَلْقُ وَالاَْمْرُ).
منظور از «خَلْق» آفرینش نخستین، و منظور از «اَمْر» قوانین و نظاماتى است که به فرمان پروردگار بر عالم هستى حکومت مى کند و آنها را در مسیر خود رهبرى مى نماید.
به عبارت دیگر: همان طور که جهان در حدوثش نیازمند به اوست در تدبیر و ادامه حیات و اداره اش نیز وابسته به او مى باشد، و اگر لحظه اى لطف خدا از آن گرفته شود نظامش بکلى از هم گسسته و نابود مى گردد.
و در پایان آیه مى فرماید: «پربرکت است خداوندى که پروردگار عالمیان است» (تَبارَکَ اللهُ رَبُّ الْعالَمینَ).
این جمله بعد از ذکر آفرینش و تدبیر جهان هستى یک نوع ستایش از مقام مقدس پروردگار است که وجودى مبارک، ازلى، ابدى و سرچشمه همه برکات و نیکیها و خیر مستمر مى باشد.
