(آیه 71) در آیات گذشته علائم و جهات مشترک مردان و زنان منافق در پنج قسمت مطرح گردید.
در آیه مورد بحث علائم و نشانه هاى مردان و زنان با ایمان بیان شده است که آن هم در پنج قسمت خلاصه مى شود.
آیه از اینجا شروع مى شود که مى فرماید: «مردان و زنان با ایمان دوست و ولىّ و یار و یاور یکدیگرند» (وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ اَوْلِیاءُ بَعْض).
پس از بیان این اصل کلى به شرح جزئیات صفات مؤمنان مى پرازد:
1ـ نخست مى گوید: «آنها مردم را به نیکى ها دعوت مى کند» (یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ).
2ـ «مردم را از زشتیها و بدیها و منکرات باز مى دارند» (وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ).
3ـ آنها به عکس منافقان که خدا را فراموش کرده بودند «نماز را برپا مى دارند» (وَیُقیمُونَ الصَّلوةَ). و به یاد خدا هستند و با یاد و ذکر او، دل را روشن، و عقل را بیدار و آگاه مى دارند.
4ـ آنها بر خلاف منافقان که افرادى ممسک و بخیل هستند بخشى از اموال خویش را در راه خدا، و حمایت خلق خدا، و براى بازسازى جامعه، انفاق مى نمایند «و زکات اموال خویش را مى پردازد» (وَیُؤْتُونَ الزَّکوةَ).
5ـ منافقان فاسقند و سرکش، و خارج از تحت فرمان حق، اما مؤمنان «اطاعت فرمان خدا و پیامبر او مى کنند» (وَیُطیعُونَ اللهَ وَرَسُولَهُ).
در پایان این آیه اشاره به نخستین امتیاز مؤمنان از نظر نتیجه و پاداش کرده، مى گوید: «خداوند آنها را به زودى مشمول رحمت خویش مى گرداند» (اُولئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللهُ).
شک نیست که وعده رحمت به مؤمنان از طرف خداوند، از هر نظر قطعى و اطمینان بخش است، چرا که «خداوند توانا و حکیم است» (اِنَّ اللهَ عَزیزٌ حَکیمٌ).
نه بدون علت وعده مى دهد، و نه هنگامى که وعده داد، از انجام آن عاجز مى ماند.
(آیه 72) این آیه قسمتى از این رحمت واسعه الهى را که شامل حال افراد با ایمان مى شود، در دو جنبه «مادى» و «معنوى» شرح مى دهد.
نخست مى فرماید: «خداوند به مردان و زنان با ایمان باغهایى از بهشت وعده داده است که از زیر درختانش نهرها جریان دارد» (وَعَدَاللهُ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ جَنّات تَجْرى مِنْ تَحْتِهَا الاَْنْهارُ).
از ویژگیهاى این نعمت بزرگ این است که زوال و جدایى در آن راه ندارد و «آنان جاودانه در آن مى مانند» (خالِدینَ فیها).
دیگر از مواهب الهى به آنها این است که خداوند «مسکنهاى پاکیزه و منزلگاههاى مرفّه در قلب بهشت عدن در اختیار آنها مى گذارد» (وَمَساکِنَ طَیِّبَةً فى جَنّاتِ عَدْن).
از احادیث اسلامى چنین استفاده مى شود که «جنّات عَدْن» باغهاى مخصوصى است از بهشت که پیامبر(صلى الله علیه وآله)و جمعى از خاصان پیروان او در آنها مستقر خواهند شد.
سپس اشاره به نعمت و پاداش معنوى آنها کرده، مى فرماید: «رضایت و خشنودى خدا (که نصیب این مؤمنان راستین مى شود) از همه برتر و بزرگتر است» (وَرِضْوانٌ مِنَ اللهِ اَکْبَرُ).
هیچ کس نمى تواند آن لذت معنوى و احساس روحانى را که به یک انسان به خاطر توجه رضایت و خشنودى خدا از او، دست مى دهد، توصیف کند.
و در پایان آیه اشاره به تمام این نعمتهاى مادى و معنوى کرده، مى گوید: «این پیروزى بزرگى است» (ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ).
