(آیه 63) آیات گذشته سخن از توطئه هاى منافقان واشرار مى گفت، در اینجا به یکى دیگر از برنامه هاى مخرب آنها اشاره شده است که گاه به عنوان استهزاء ویا به منظور ایجاد شک وتردید در قلوب ساده دلان این سؤال را مطرح مى کردند که قیامت با آن همه اوصافى که محمّداز آن خبر مى دهد کى برپا مى شود؟
مى فرماید: «مردم از تو پیرامون زمان قیام قیامت سؤال مى کنند» (یَسْئَلُکَ النّاسُ عَنِ السّاعَةِ).
سپس به آنها چنین پاسخ مى گوید: «بگو: (اى پیامبر!) آگاهى بر این موضوع تنها نزد خداست» وهیچ کس جز او از این موضوع آگاه نیست (قُلْ اِنَّما عِلْمُها عِنْدَاللهِ). حتى پیامبران مرسل وفرشتگان مقرب نیز از آن بى خبرند.
وبه دنبال آن مى افزاید: «چه مى دانى؟ شاید قیام قیامت نزدیک باشد» (وَما یُدْریکَ لَعَلَّ السّاعَةَ تَکُونُ قَریبًا).
(آیه 64) سپس به تهدید کافران وگوشه اى از مجازات دردناک آنها پرداخته، مى فرماید: «خداوند کافران را از رحمت خود دور ساخته وبراى آنان آتش سوزاننده اى فراهم کرده است» (اِنَّ اللهَ لَعَنَ الْکافِرینَ وَاَعَدَّلَهُمْ سَعیرًا).
(آیه 65) «آنها جاودانه در این آتش سوزان خواهند ماند وسرپرست ویاورى نخواهند یافت» (خالِدینَ فیها اَبَدًا لایَجِدُونَ وَلِیًّا وَلا نَصیرًا).
تفاوت میان «ولىّ» و«نصیر» در اینجاست که «ولىّ» انجام تمام کار را برعهده مى گیرد ولى «نصیر» کسى است که انسان را کمک مى دهد تا به مقصود خود برسد، اما این کافران در قیامت نه ولیى دارند ونه نصیرى.
(آیه 66) سپس قسمت دیگرى از عذاب دردناک آنها را در قیامت بیان کرده، مى فرماید: «روزى را به خاطر بیاور که صورتهاى آنها در آتش دوزخ دگرگون مى شود» (یَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِى النّارِ).
این دگرگونى یا از نظر رنگ چهره هاست که گاه سرخ وکبود مى شود وگاه زرد وپژمرده، ویا از نظر قرارگرفتن بر شعله هاى آتش است که گاه این سمت صورت آنها بر آتش قرار مى گیرد، وگاه سمت دیگر (نعوذبالله).
اینجاست که فریادهاى حسرت بارشان بلند مى شود و«مى گویند: اى کاش ما خدا وپیامبرش را اطاعت کرده بودیم» (یَقُولُونَ یا لَیْتَنا اَطَعْنَا اللهَ وَاَطَعْنَا الرَّسُولا). که اگر اطاعت مى کردیم چنین سرنوشت دردناکى در انتظار ما نبود.
(آیه 67) «ومى گویند: پروردگارا! ما از رؤسا وبزرگترهاى خود اطاعت کردیم پس آنها ما را گمراه ساختند» (وَقالُوا رَبَّنا اِنّا اَطَعْنا سادَتَنا وَکُبَراءَنافَاَضَلُّونَا السَّبیلا).
(آیه 68) در اینجا این دوزخیان گمراه به هیجان مى آیند ومجازات شدید گمراه کنندگان خود را از خدا مى خواهند ومى گویند: «پروردگارا! آنها را دوچندان عذاب کند» عذابى بر گمراهیشان وعذابى بر گمراه کردن ما! (رَبَّنا آتِهِمْ ضِعْفَیْنِ مِنَ الْعَذابِ).
«وآنها را لعن کن لعن بزرگى»! (وَالْعَنْهُمْ لَعْنًا کَبیرًا).
مسلماً آنها مستحق عذاب ولعن هستند ولى «عذاب مضاعف» و«لعن کبیر» به خاطر تلاش وکوششى است که براى گمراه کردن دیگران داشته اند.
