در آیات گذشته سخن از مهاجران فى سبیل الله بود ووعده هاى پاداش بزرگى که خداوند در قیامت به آنها داده است.

براى این که تصور نشود که وعده الهى، مخصوص آخرت است در این آیه سخن از پیروزى آنها ـدر سایه لطف الهىـ در این جهان مى گوید.

مى فرماید: «مسأله چنین است وهر کس در برابر ستمى که به او شده به همان اندازه دست به مجازات زند، سپس بر او ظلم شود، خداوند او را یارى خواهد کرد» (ذلِکَ وَمَنْ عاقَبَ بِمِثْلَ ما عُوقِبَ بِه ثُمَّ بُغِىَ عَلَیْهِ لَیَنْصُرَنَّهُ اللهُ).

اشاره به این که دفاع در مقابل ظلم وستم، یک حق طبیعى است وهر کس مجاز است به آن اقدام کند.

واز آنجا که همیشه قصاص ومجازات باید با عفو ورحمت، آمیخته شودتا افرادى که از کار خود پشیمان گشته اند وسر تسلیم فرود آورده اند زیر پوششآن قرار گیرند در پایان آیه مى فرماید: «خداوند بخشنده وآمرزنده است» (اِنَّ اللهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ).

این درست به آیات قصاص مى ماند که از یک طرف به اولیاى دم اجازه قصاص مى دهد، واز سوى دیگر دستور عفو را به عنوان یک فضیلت (در مورد کسانى که شایسته عفوند) در کنار آن مى گذارد.

(آیه 61) واز آنجا که وعده نصرت ویارى هنگامى دلگرم کننده ومؤثر است که از شخص قادر وتوانایى بوده باشد، لذا در این آیه گوشه اى از قدرت بى پایان خدا را در پهنه عالم هستى چنین بازگو مى کند: «این به خاطر آن است که خداوند شب را در روز وروز را در شب داخل مى کند» (ذلِکَ بِاَنَّ اللهَ یُولِجُ اللَّیْلَ فِى النَّهارِ وَیُولِجُ النَّهارَ فِى اللَّیْلِ). دائماً از یکى مى کاهد وطبق نظام معینى بر دیگرى مى افزاید، نظامى پایدار وکاملا حساب شده که هزاران بلکه میلیونها سال برقرار است.

ودر پایان آیه مى گوید: «وخداوند شنوا وبیناست» (وَاَنَّ اللهَ سَمیعٌ بَصیرٌ).

تقاضاى کمک مؤمنان را مى شنود، واز حال وکار آنها آگاه است ودر موقع لزوم، لطفش به یارى آنها مى شتابد، همان گونه که از اعمال ونیات دشمنان حق باخبر است.

(آیه 62) در این آیه که در واقع دلیلى است براى آنچه قبلا گذشت، مى گوید: «این به خاطر آن است که خداوند حق است، وآنچه را غیر از او مى خوانند باطل است، وخداوند بلند مقام وبزرگ است» (ذلِکَ بِاَنَّ اللهَ هُوَ الْحَقُّ وَاَنَّ ما یَدْعُونَ مِنْ دُونِه هُوَ الْباطِلُ وَاَنَّ اللهَ هُوَ الْعَلِىُّ الْکَبیرُ).

اگر مى بینید لشکریان حق پیروز مى شوند، باطل عقب نشینى مى کند، لطف خدا به یارى مؤمنان مى شتابد وکافران را تنها مى گذارد، به خاطر آن است که آنها باطلند واینان حق، آنها برخلاف نظام عالم هستى هستند وسرنوشتشان فنا ونیستى است واینها هماهنگ با قوانین جهان هستى.