(آیه 56) این آیه پرده از روى این حقیقت بر مى دارد که: «تو نمى توانى کسى را که دوست دارى هدایت کنى، ولى خداوند هر کس را بخواهد هدایت مى کند، واو از هدایت یافتگان آگاهتر است» (اِنَّکَ لا تَهْدى مَنْ اَحْبَبْتَ وَلکِنَّ اللهَ یَهْدى مَنْ یَشاءُ وَهُوَ اَعْلَمُ بِالْمُهْتَدینَ).

منظور از هدایت در اینجا «ارائه طریق» نیست، چرا که ارائه طریق کار اصلى پیامبر(صلى الله علیه وآله)است وبدون استثناء راه را به همه نشان مى دهد، بلکه منظور از هدایت در اینجا «ایصال به مطلوب» ورسانیدن به سر منزل مقصود است.

به هر حال این آیه یک نوع دلدارى براى پیامبر(صلى الله علیه وآله)است که به این واقعیت توجه کند نه اصرار بر شرک از ناحیه گروهى از بت پرستان مکّه بى دلیل است، ونه ایمان مخلصانه مردم حبشه یا نجران وامثال سلمانها وبحیراها. وهرگز از عدم ایمان گروه اول نگرانى به خود راه ندهد.

(آیه 57) در این آیه سخن از کسانى مى گوید که در دل به حقانیت اسلام معترف بودند ولى روى ملاحظات منافع شخصى، حاضر به قبول ایمان نبودند مى فرماید: «آنها گفتند: ما اگر هدایت را همراه تو پذیرا شویم (واز آن پیروى کنیم) ما را از سرزمینمان مى ربایند»! (وَقالُوا اِنْ نَتَّبِعِ الْهُدى مَعَکَ نُتَخَطَّفْ مِنْ اَرْضِنا).

این سخن را کسانى مى گویند که قدرت پروردگار را ناچیز مى شمرند ونمى دانند چگونه او یارانش را یارى ودشمنانش را درهم مى شکند.

لذا قرآن در پاسخ آنها چنین مى گوید: «آیا ما حرم امنى در اختیار آنها قرار ندادیم که ثمرات هر چیزى (از هر شهر ودیارى) به سوى آن آورده مى شود رزقى است از جانب ما»؟! (اَوَلَمْ نُمَکِّنْ لَهُمْ حَرَمًا آمِنًا یُجْبى اِلَیْهِ ثَمَراتُ کُلِّ شَىْء رِزْقًا مِنْ لَدُنّا).

«ولى بیشترشان نمى دانند» (وَلکِنَّ اَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ).

خداوندى که سرزمین شوره زار وسنگلاخ بى آب ودرختى را حرم امن قرار داد، وآن چنان دلها را متوجه آن ساخت که بهترین محصولات از نقاط مختلف جهان را به سوى آن مى آورند، قدرت خود را به خوبى نشان داده است.

بنابراین چگونه ممکن است خداوند بعد از اسلام شما را از آن محروم سازد، دل قوى دارید وایمان بیاورید.