(آیه 91) در سه آیه آخر این سوره، روى سخن را به پیامبراکرم(صلى الله علیه وآله)کرده وحقایقى را بازگو مى کند که در واقع بیانگر این واقعیت است که به آنها بگو: من وظایف خودم را انجام مى دهم، چه شما مشرکان لجوج ایمان بیاورید وچه نیاورید.
نخست مى فرماید: «من مأمورم پروردگار این شهر (مقدّس مکّه) را عبادت کنم»!
(اِنَّما اُمِرْتُ اَنْ اَعْبُدَ رَبَّ هذِهِ الْبَلْدَةِ).
این شهر مقدّسى که تمام افتخار شما وموجودیتتان در آن خلاصه مى شود، شهر مقدسى که خدا آن را با برکاتش به شما ارزانى داشته ولى شما به جاى شکر نعمتش، کفران مى کنید.
آرى! من مأمورم «پروردگارى را (عبادت کنم) که این شهر را حرمت نهاده» (اَلَّذى حَرَّمَها).
اما تصور نکنید که فقط این سرزمین ملک خداست بلکه «همه چیز (در عالم هستى) به او تعلق دارد» (وَلَهُ کُلُّ شَىْء).
ودومین دستور که به من داده شده این است: «ومن مأمورم که از مسلمین باشم» تسلیم مطلق در برابر فرمان پروردگار ونه غیر او (وَاُمِرْتُ اَنْ اَکُونَ مِنَ الْمُسْلِمینَ).
وبه این ترتیب دو مأموریت اصلى خود را که «پرستش خداوند یگانه» و«تسلیم مطلق در برابر فرمان» اوست بیان مى دارد.
(آیه 92) سپس ابزار وصول به این دو هدف را چنین بیان مى کند: «و(من مأمورم) قرآن را تلاوت کنم» (وَاَنْ اَتْلُوَ الْقُرْآنَ).
از فروغ آن شعله گیرم، واز چشمه آب حیاتبخش جرعه ها بنوشم، ودر همه برنامه ها بر راهنمایى آن تکیه کنم، آرى این وسیله من است!
وبه دنبال آن اضافه مى کند: تصور نکنید ایمان آوردن شما سودى به حال من ویا از آن بالاتر سودى براى خداوند بزرگ دارد، نه «پس هر کس هدایت شود براى خود هدایت مى یابد» (فَمَنِ اهْتَدى فَاِنَّما یَهْتَدى لِنَفْسِه).
وتمام منافع هدایت چه در این جهان وچه در جهان دیگر عائد خود او مى شود.
«وهرکس گمراه شود» (وزر ووبالش به گردن خود اوست) بگو: من فقط از انذارکنندگان وبیم دهندگانم وعواقب شوم آن دامن مرا نمى گیرد» (وَمَنْ ضَلَّ فَقُلْ اَنَّما اَنَا مِنَ الْمُنْذِرینَ).
(آیه 93) وسرانجام در آخرین آیه به پیامبر دستور مى دهد که خدا را در برابر این همه نعمتهاى بزرگ مخصوصاً نعمت هدایت، حمد وستایش کن مى فرماید: «بگو: حمد وستایش مخصوص ذات خداست» (وَقُلِ الْحَمْدُ لِلّهِ).
این حمد وستایش هم به نعمت قرآن باز مى گردد، هم هدایت الهى وهم مى تواند مقدمه اى براى جمله بعد باشد که مى گوید: «به زودى آیاتش را به شما نشان مى دهد تا آن را بشناسید» (سَیُریکُمْ آیاتِه فَتَعْرِفُونَها).
این تعبیر اشاره به آن است که با گذشت زمان وپیشرفت علم ودانش وخرد آدمى، هر روز پرده از آیات جدید واسرار تازه اى از عالم هستى برداشته مى شود، وروز به روز به عظمت قدرت وعمق حکمت پروردگار آشناتر مى شوید، واین ارائه آیات هرگز قطع نمى شود ودر طول عمر بشر همچنان ادامه دارد.
اما اگر با این همه، باز راه خلاف وانحراف بپیمایید، بدانید: «پروردگار شما هرگز از کارهایى که انجام مى دهید غافل نیست» (وَما رَبُّکَ بِغافِل عَمّا تَعْمَلُونَ).
واگر کیفر شما را تأخیر مى اندازد به خاطر لطفش به بندگان است.
«پایان سوره نمل»
