(آیه 68) گرچه با استدلال عملى ومنطقى ابراهیم، همه بت پرستان محکوم شدند ولى لجاجت وتعصب شدید آنها مانع از پذیرش حق شد، به همین دلیل تصمیم بسیار شدید وخطرناکى در باره ابراهیم گرفتند.
قرآن مى گوید: «جمعیت فریاد زدند: او را بسوزانید وخدایان خود را یارى کنید اگر کارى از دستِ شما ساخته است» (قالُوا حَرِّقُوهُ وَانْصُرُوا الِهَتَکُمْ اِنْ کُنْتُمْ فاعِلینَ).
امثال این لاطائلات بسیار گفتند ومردم را بر ضد ابراهیم شوراندند آنچنان که به جاى چند بار هیزم که براى سوزاندن چندین نفر کافى است هزاران بار بر روى هم ریختند وکوهى از هیزم، وبه دنبال آن دریایى از آتش به وجود آوردند.
(آیه 69) به هر حال ابراهیم(ع) در میان هلهله وشادى وغریو فریاد مردم با منجنیق به درون شعله هاى آتش پرتاب شد، آن چنان مردم فریاد شادى کشیدند که گویى شکننده بتها براى همیشه نابود وخاکستر شد.
اما خدایى که همه چیز سر بر فرمان اوست، حتى سوزندگى را او به آتش یاد داده، ورمز محبت را او به مادران آموخته، اراده کرد این بنده مؤمن خالص در این دریاى آتش سالم بماند، تا سند دیگرى بر اسناد افتخارش بیفزاید، چنانکه قرآن در اینجا مى گوید: «به آتش گفتیم: اى آتش! سرد وسالم بر ابراهیم باش»! (قُلْنا یا نارُ کُونى بَرْدًا وَسَلامًا عَلى اِبْرهیمَ).
بدون شک فرمان خدا در اینجا فرمان تکوینى بود همان فرمانى که در جهان هستى به خورشید وماه وزمین وآسمان وآب وآتش وگیاهان وپرندگان مى دهد وبدون آن فرمان از هیچ سببى کارى ساخته نیست.
معروف چنین است که آتش آن چنان سرد وملایم شد که دندان ابراهیم از شدت سرما به هم مى خورد.
(آیه 70) ودر این آیه به عنوان نتیجه گیرى کوتاه وفشرده، مى فرماید: «آنها مى خواستند ابراهیم را با این نقشه نابودکنند، ولى ما آنها را زیانکارترین مردم قرار دادیم» (وَاَرادُوا بِه کَیْدًا فَجَعَلْناهُمُ الاَْخْسَرینَ).
ناگفته پیداست که با سالم ماندن ابراهیم در میان آتش، صحنه بکلى دگرگون شد، غریو شادى فرونشست، دهانها از تعجب باز ماند، ولى بازهم تعصب ولجاجت مانع از پذیرش حق بطور کامل گردید، هر چند دلهاى بیدار بهره خود را از این ماجرا بردند وبر ایمانشان نسبت به خداى ابراهیم افزوده شد.
