همان گونه که قبلاً ذکر شد، روایات فراوانى مسائل دعا را بررسى نموده که در این مختصر تنها به ذکر شش روایت بسنده مى گردد:

1- در روایتى وجود نازنین پیامبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) فرموده است:
«اَلدُّعا سِلاحُ الْمُؤْمِنِ وَ عَمُودُ الدّینِ وَ نُورُ السَّماواتِ وَ الاَْرْضِ»; دعا و
راز و نیاز به درگاه خداوند، اسلحه انسان با ایمان و ستون (خیمه) دین و
نور آسمان ها و زمین است(1)

آرى; دعا در درگاه خداوند هرچند عبادتى است بى رنج و زحمت; لیکن از کلمات گهربار پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) درمى یابیم که در نزد خداوند جایگاهى بس عظیم دارد که متأسّفانه، انسان ها به جهت سهل و آسانى آن کمتر بدان توجّه دارند.

2- مولاى متّقیان، حضرت على(علیه السلام) مى فرماید: «اَلدُّعا مِفْتاحُ الرَّحْمَةِ وَ مِصْباحُ الظُّلْمَةِ»; دعا کلید رحمت خداوند و چراغ روشنى براى تاریکى هاى دنیا و آخرت است.(2) دعا نه تنها دنیا، بلکه آخرت انسان را نیز روشن مى کند.

3- در روایت دیگرى پیامبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) فرموده است: «عَمَلَ الْبِرِّ کُلُّهُ نِصْفُ الْعِبادَةِ وَ الدُّعا نِصْفٌ»; تمام اعمال نیک انسان، تنها نیمى از عبادت است و نیم دیگر آن، دعا و راز و نیاز با معبود است.(3)

4- امام صادق(علیه السلام) در روایتى مى فرماید: «اَکْثِرْ مِنَ الدُّعا فَاِنَّهُ مِفْتاحُ کُلِّ رَحْمَة وَ نَجاحُ کُلِّ حاجَة وَ لا یَنالُ ما عِنْدَ اللّهِ اِلاّ بِالدُّعا وَ لَیْسَ بابٌ یُکْثَرُ قَرْعُهُ اِلاّ یُوشَکَ اَنْ یُفْتَحَ لِصاحِبِهِ»; زیاد دعا کنید و در خواندن خدا اصرار کنید; زیرا کلید تمام رحمت ها و عامل پیروزى در هر حاجتى دعاست; نعمت ها و برکاتى که نزد خداوند است، بدون دعا به کسى نمى رسد، و هیچ درى وجود ندارد مگر اینکه با اصرار و سماجت و پافشارى گشوده مى شود.(4)

بنابراین چنانچه دعا مستجاب نگردد، نباید سبب ناامیدى انسان شود; زیرا چه بسا خداوند مى خواهد با دعا انسان را تربیت کرده، قلب و دل اورا شستشو بدهد.

5- امام صادق(علیه السلام) در روایت دیگرى دعا را چنین توصیف مى فرماید: «اَفْضَلُ الْعِبادَةِ الدُّعا»; هیچ عبادتى بالاتر از دعا نیست.(5)

6- حضرت على بن موسى الرضا - علیهما السلام - مى فرماید: «عَلَیْکُمْ بِسِلاحِ الاَْنْبیاءِ، قیلَ ما سِلاحُ الاَْنْبیاءِ؟ قالَ: اَلدُّعاء»; شیعیان و پیروان اسلام! همواره به اسلحه پیامبران - که در کارها و برنامه هاى سخت تبلیغى بدان مسلّح
بودند - مسلّح شوید. شخصى از آن حضرت پرسید: اسلحه پیامبران چیست؟ حضرت فرمود: دعا.(6)

از مجموعه آیات قرآن و روایات معصومان(علیهم السلام) روشن مى گردد که دعا در اسلام جایگاهى بس عظیم دارد و از اهمیّت بسیار زیادى برخوردار است.

1- کافى، جلد 2، ص 468.

2- بحارالانوار، جلد 90، ص 30.

3- میزان الحکمه، باب 1189، حدیث 5533.

4- میزان الحکمه، باب 1196، حدیث 5585.

5- میزان الحکمه، باب 1189، حدیث 5516 و 5532.

6- کافى، جلد 2، ص 468.