آیا منظور از جمله «وَ اللّهُ یُضاعِفُ لِمَنْ یَشاءُ» این است که خداوند به هر کس که بخواهد بى حساب و میزان چند برابر مى دهد؟ مثلا به شخص «الف» که انفاق کرده است، دو برابر و براى شخص «ب» که صدقه داده است، سه برابر؟ یا این که اجر مضاعف حساب خاصّى دارد؟
حکمت خداوند حکیم اقتضا مى کند که این مطلب بى حساب و میزان نباشد و این تفاوت ها، به درجات اخلاص، کیفیّت و مورد انفاق، شخص انفاق کننده و انفاق شونده وابسته باشد; یعنى پاداش کسى که قصدى کاملا الهى دارد با ثواب کسى که به این درجه از اخلاص نرسیده است، تفاوت دارد. شخصى که پنهانى و بدون منّت و آزار، به کسى کمک مى کند، با کسى که آشکارا انفاق مى کند، در یک مرتبه نیستند. مسلمانى که از دو قرص نان خود، یک قرصش را انفاق مى کند، با مسلمانى که ده قرص نان دارد و یک قرص انفاق مى کند، یکسان پاداش نمى گیرند. انسانى که به یک خانواده نیازمند بدون اظهار نیاز، کمک مى کند با شخصى که به محتاج طلب کرده، کمک مى کند، به یک میزان اجر نمى برند.
خلاصه این که، زمان، مکان، ویژگى ها و موضوع انفاق، کمک کننده و کمک شونده، کیفیّت کمک، همه و همه در نتیجه کار تأثیر مى گذارند و شخصى که همه این شرایط را به خوبى دارا باشد، به درجه اى مى رسد که دیگر اجر او بى حساب است «یُرْزَقُونَ فیها بِغَیْرِ حِساب».(1)
1- سوره مؤمن، آیه 40.