در پرداخت انفاق و بخشش رعایت ادب و احترام لازم است و باید در حفظ آبرو و شخصیّت نیازمند کوشید. قرآن مجید در این باره مى فرماید: «قَوْلٌ مَعْرُوفٌوَ مَغْفِرَةٌ خَیْرٌ مِنْ صَدَقَة یَتْبَعُها اَذًى...»(1) گفتار نیکو [در برابر نیازمندان ]و عفو [و گذشت از خشونت هاى آنان] از بخششى که آزارى به دنبال داشته باشد، بهتر است. اگر نیازمندى به شما مراجعه کند و شما بگویید «معذرت مى خواهم یا شرمنده ام، نمى توانم کمک کنم» و با احترام او را رد کنید، بهتر است از این که پولى به او بدهید و بى حرمتى کنید; مثلا بگویید «دیگر این جا پیدایت نشود؟» یا «این پول را بگیر تا از شرّت راحت شوم».

رعایت این مفهوم در حالات معصومان(علیهم السلام) به خوبى دیده مى شود. در حالت امام سجّاد(علیه السلام) نوشته اند: «اِذا اَعْطَى السّائِلَ قَبَّلَ یَدَهُ، فَقیلَ لَهُ لِمَ تَفْعَلْ ذلِکَ...» وقتى حضرت به نیازمندى کمک مى کرد، دست او را مى بوسید.

یکى از اصحاب عرض کرد: چرا این کار را مى کنید؟ حضرت فرمودند: چون این صدقه قبل از آن که در دست این انسان نیازمند جاى گیرد، در دست خداى جاى مى گیرد.(2)

چقدر تفاوت است بین این انفاق خالصانه و همراه با بهترین احترام و ادب، با انفاق هاى ریاکارانه و تحقیرآمیز.

1- سوره بقره، آیه 263.

2- وسائل الشّیعه، جلد 6، صفحه 303.