مسائل مورد تاکید امام علی(ع) در وصیت نامه خود

امام علی(عليه السلام) در وصیت نامه خود نسبت به چه مسائلي تأکید کرده است؟

امام علی(ع) در واپسین لحظات زندگی خود وصیت می نماید: «چيزى را همتاى خدا قرار ندهيد، سنّت و شريعت محمّد(ص) را ضايع مكنيد!، اين دو ستون محكم را بر پا داريد، مادام كه از اين دو امر منحرف نشويد نكوهشى بر شما نخواهد بود». در واقع تمام اسباب سعادت انسان در اين دو جمله خلاصه شده است؛ زیرا توحيد شامل تمام اصول اعتقادى مى شود و سنت پیامبر(ص) نیز شامل تمام دستورات عملى و اخلاقى است.

هدف امام علی(ع) از پذیرش حکومت

امام علی(عليه السلام) انگیزه خود از پذیرش حکومت را چه چیزی معرفی می فرماید؟

امام علی(ع) در بیان اهداف خود از پذیرش حکومت می فرماید: «خدايا! تو مى دانى آنچه را در امر حكومت انجام داديم، نه به خاطر سلطنت و مقام بود، و نه براى نيل به متاع دنيا». از این رو وقتی شوراى شش نفره عمر، پذیرش حكومت امام را مشروط به انحراف از مسير پیامبر(ص) قرار دادند، ایشان نپذيرفت. سپس می فرماید: «خدایا! اگر حكومت را پذيرفتم به خاطر اين بود كه نشانه هاى محو شده دين را بازگردانم، و حدود و قوانين تعطيل شده را اجرا نمایم».

سخن صحابه از منابع تشریع!

آیا قول صحابه از منابع تشریع است؟!

پیشوایان سه مذهب غیر از ابوحنیفه، سخن صحابى را از منابع تشریع مى شمارند درحالیکه سخن کسی که در او احتمال خطا می رود حجت نیست و همه صحابه اتفاق نظر دارند که مى توان با صحابه مخالفت کرد. اما آنچه حجت است، قرآن و سنت پیامبر(ص) و اجماع مسلمین و عقل استوار است و سخن صحابى اگر مستند به پیامبر(ص) نباشد قطعاً حجت نیست.

مسح پا در سنّت پیامبر(ص)

آیا سنّت پیامبر(صلى الله علیه وآله)در وضو، وجوب مسح پا بوده است یا شستن آن؟

در منابع اهل سنّت روایات زیادی در ارتباط با وضو پیامبر(ص) نقل شده که حضرت بر پاهایش مسح می کشیدند حمران گوید: عثمان آب طلبید، وضو گرفت، و گفت: دیدم که پیامبر خدا (ص) همین گونه وضو گرفت، مضمضه و استنشاق کرد و صورت و دستهایش را سه بار شست و سرش و روى پایش را مسح کشید. هم چنین در مسند عبدالله بن زید مازنى است: پیامبر(ص) وضو گرفت، صورت خود را سه بار و دستانش را دو بار شست و سر و پاهایش را دو بار مسح کشید. بر اساس این روایات سنت پیامبر(ص) بر مسح بوده، و نه شستن.

تکتّف در سنّت پیامبر(ص)

آیا در سنّت پیامبر(صلى الله علیه وآله) روایاتى بر لزوم یا استحباب تکتّف وجود دارد؟

در سنت پیامبر(ص)، اثرى از لزوم تکتّف دیده نمى شود. اگر این کار سنّت مؤکّد یا امر مستحب بود، پیامبر(ص) به آن اشاره مى فرمود. مسلم نماز پیامبر(ص) را از عایشه نقل می کند؛ حضرت نماز را با تکبیر و قرائت سوره حمد آغاز مى کرد و به رکوع مى رفت، و چون از رکوع بر مى خاست، قبل از سجده کاملاً مى ایستاد و چون از سجده بر مى خاست، قبل از سجده دوم کاملاً مى نشست و در هر دو رکعت تحیّت مى گفت، ... و نمازش را با سلام به پایان مى برد. این روایات بهترین دلیل است که دست روى دست نهادن سنت مؤکّد نیست.
 

 نهى از گریه در سنت پیامبر(ص)

آیا حدیث منقول از پیامبر(صلى الله علیه وآله) در نهى از گریه بر مردگان صحیح است؟

نزد عایشه، این نقل قول فرزند عمر از پیامبر(ص) نقل شد. عایشه گفت: خدا او را رحمت کند، سخنى را شنیده ولى آن را به درستى درنیافته است؛ جنازه یک یهودى را از کنار پیامبر(ص) عبور دادند، در حالى که بر او مى گریستند. پیامبر(ص) فرمود: شما بر او گریه مى کنید، در حالى که او عذاب مى شود. شافعى، مسلم و... نیز سخن عایشه را قبول کرده و گفته اند: عایشه افزود: از قرآن این آیه کافى است که: «و لا تزر وازرة وزر أخرى».

مقدم کردن خطبه نماز عید فطر و قربان توسط عثمان!

آیا مقدم کردن خطبه نماز عید توسط عثمان مطابق با سنت پیامبر(ص) است؟

نخستین کسى که خطبه را پیش از نماز خواند عثمان بود. سپس اُمویان که پس از عثمان بر اوضاع مسلّط شدند با وى همراهى کرده و با سنّتِ پیامبر(ص) مخالفت کردند و خطبه را پیش از نماز ایراد کردند. در حالی که آنچه در سنّت شریفه ثابت است این است که خطبه نماز عید فطر و قربان پس از نماز باید خوانده شود و نمى توان به صرف ادّعاى مصلحت براى مردم سنّت پیامبر(ص) را ترک کرد.

وهابیون و اطلاق عنوان «سلفى» برخود

هدف وهابیون از اطلاق عنوان سلفیه بر خود چه بود؟

وهابیون مى گویند: بهترین عصر، عصر سلف صالح است؛ چون آنها سنّت پیامبر(ص) و قرآن کریم را بهتر درک مى کردند؛ بنابراین خود را سلفیّه می نامند. ولی در حقیقت آنها پیرو سلف صالح و سنت پیامبر(ص) نیستند بلکه قصدشان از سلف صالح همان کسانى است که حدیث در تجسیم و تشبیه خداى متعال نقل کردند؛ از قبیل ابن تیمیه و ابن قیّم جوزیّه.

سنّت پیامبر (ص) در جمع بین نمازها

آیا این عمل شیعه که نمازهاى ظهر و عصر را با هم و نمازهاى مغرب و عشا را همزمان می خوانند بر خلاف سنّت پیامبر(صلى الله علیه وآله) می باشد؟

اولا: نماز جزء فروع دین است و در فروع بین علماى همه مذاهب اختلافات زیادى است. ثانیا: جمع خواندن، بر خلاف سنّت رسول‏ اللَّه(ص) نمی باشد؛ چون به استناد منابع اهل سنت، ایشان گاهى این نمازها را جمع و گاهى جداگانه می خوانده ‏اند.

شوراى شش نفره‏

در شورای شش نفره که عمر بن خطاب برای تعیین خلیفه بعدی ایجاد کرده بود چه گذاشت؟

على(ع)، عثمان، طلحه، زبیر، سعد وقاص و عبدالرحمان بن عوف اعضای شورایی بودند که عمر انتخاب کرد.
در جلسه شوری نخست طلحه به نفع عثمان کنار رفت؛ زبیر نیز، به نفع امام(ع) و سعد وقّاص به نفع عبد الرحمان کنار کشید. بعد پسر عوف رو به على(ع) کرد و گفت: با تو بیعت مى کنم بر کتاب خدا و سنّت پیامبر(ص) و روش شیخَین. على(ع) آخرین شرط او را نپذیرفت. بعد خطاب به عثمان همان سخن را تکرار کرد. عثمان فوراً پذیرفت و عبد الرحمان با او به عنوان «امیر مؤمنان» بیعت کرد.
 

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصادق (عليه السلام) :

دِرْهَمٌ فِي الْحَجِّ أَفْضَلُ مِنْ أَلْفَيْ أَلْف فِيمَا

يک درهم در راه حجّ هزينه کردن، بهتر و بالاتر از دو ميليون درهم است که در غير حجّ در راه خدا هزينه شود

تهذيب الأحکام: 5/22