«ابو الدّحداح انصارى» به پيامبر(ص)عرض کرد: من دو باغ دارم اگر يکى از آنها را به عنوان صدقه بدهم دو برابر آن را در بهشت خواهم داشت؟ فرمود:آرى، او باغ بهتررا صدقه داد، آيه فوق نازل و صدقه او را دو هزار هزار برابر کرد، پيامبر(ص)فرمود: «چه بسیار نخله هائى در بهشت که شاخه هایش براى ابو الدّحداح آویزان شده است».
آيه فوق حکايت شهري از «شام» است که اهلش به بهانه طاعون از رفتن به ميدان جنگ خوددارى کردند، پروردگار آنها را به همان طاعون مبتلا ساخت آنها نیز خانه هاى خود را ترک و از طاعون به صحرا فرار کردند، اما در بيابان همگى از بين رفتند، مدت ها بعد به دعاي«حِزقِيل» پيامبر خداوند آنها را دوباره به زندگي باز گرداند.
زنى خدمت یکى از همسران پیامبر(ص) رسید و از شوهرش شکایت کرد که او پیوسته وى را طلاق مى دهد و رجوع مى کند تا به این وسیله او به زیان و ضرر افتد. چون در جاهلیت چنین بود که مرد حق داشت همسرش را هزار بار طلاق بدهد و رجوع کند و حدّى براى آن نبود. هنگامى که این شکایت به محضر پیغمبر(ص) رسید آیه فوق نازل گشت و حدّ طلاق را سه بار قرار داد.
زنى به پیامبر(ص) عرض کرد: همسرم سه بار مرا طلاق داد، پس از او با مردى دیگر ازدواج کردم، اتفاقاً او هم مرا طلاق داد، بى آن که در این مدت آمیزش جنسى بین من و او انجام گیرد، آیا مى توانم به شوهر اوّلم بازگردم؟ حضرت فرمود: نه، تنها در صورتى مى توانى که با همسر دوم آمیزش جنسى کرده باشى، در این هنگام آیه فوق نازل شد.
در جاهلیت به بستگان نزدیک حق مى دادند که در امر ازدواج زنان و دختران خویشاوند دخالت کنند. طبق این رسم، برخي ياران پيامبر(ص) از رجوع خواهر، دختر عمو و ... به شوهران سابق ممانعت مي نمودند. لذا آيه فوق نازل شد و اين گونه دخالت ها را نفى نمود.
منافقان گرمى هوا را بهانه ای براى ايجاد تفرقه در صفوف مسلمين قرار داده و باعث کاهش جماعت مسلمين در نماز ظهر شدند. پيامبر(ص) با لحني تند در مقابل اين فتنه ايستاد و آيه فوق نیز نازل شد و اهميت نماز ظهر را (با جماعت) تأکيد کرد.
گروهى از ياران پيامبر(ص) حکم شراب و قمار را پرسيدند، آيه نخست نازل و به آنها پاسخ داد؛ بعد از نهي قرآن از خوردن مال يتيم، مردم از کفالت ايتام فاصله گرفته، حتى گروهى آنان را از خانه خود بيرون کردند، يا در خانه براى ايتام وضعى به وجود آمد که کمتر از بيرون کردن آنان نبود. به دنبال اين جريان، آنها خدمت پيامبر(ص) رسيده و از اين طرز عمل سؤال کردند، در پاسخ آنها آيه دوم نازل شد.
«مرثد» مرد شجاعى بود که از طرف پيامبر(ص) مأمور آوردن جمعى از مسلمانان از مکه شد. آنجا دعوت زن زيبايي به نام«عناق» را به گناه نپذيرفت، سپس آن زن تقاضاى ازدواج نمود، «مرثد» گفت: اين امر موکول به اجازه پيامبر(ص) است، بعد از اینکه او جريان را به پيامبر(ص)رساند، اين آيه نازل شد و بيان داشت زنان مشرک و بت پرست، شايسته همسرى و ازدواج با مردان مسلمان نيستند.
جمعى از يهود و مشرکان مدينه، معاشرت با«زنان حائض» را مطلقاً حرام مي دانستند هر چند به صورت غذا خوردن بر سر يک سفره و يا زندگى در يک اطاق باشد. در مقابل نصار همه گونه معاشرت، حتى آميزش جنسى با آنان را بلامانع مي دانستند. همين اختلاف عقیده ها سبب شد مسلمانان حکم مسئله را از پيغمبر اکرم(ص) سؤال کنند، که در پاسخ آنان اين آيات نازل شد.
میان داماد و دخترِ یکى از یاران پیامبر(ص) به نام «عبداللّه بن رواحه» اختلافى روى داد، عبدالله سوگند یاد کرد که براى اصلاح کار آنها هیچ گونه دخالتى نکند و در این راه گامى بر ندارد. آیه فوق نازل شد، و این گونه سوگندها را ممنوع و بى اساس قلمداد کرد.
قال الصادق (عليه السلام)
من لم يأت قبر الحسين (عليه السلام) و هو يزعم انه لنا شيعة حتى يموت فليس هو لنا شيعة و ان کان من اهل الجنة فهو من ضيفان اهل الجنة
کسى که به زيارت قبر امام حسين نرود و خيال کند که شيعه ما است و با اين حال و خيال بميرد او شيعه ما نيست واگر هم از اهل بهشت باشد از ميهمانان اهل بهشت خواهد بود.
کامل الزيارات، ص 193