خداوند در آیه 6 سوره صفّ می فرماید: حضرت مسیح(ع) به آمدن رسول اکرم(ص) بشارت داده است و این بشارتها به قدری مفصل بیان شده که خداوند درباره آن در آیات متعددی مثل آیه 146 سوره بقره می فرماید: «اهل کتاب پیامبر موعود را همچون فرزندان خود مى شناسند ولى جمعى از آنان، حق را در حالى که از آن آگاهند کتمان مى کنند».
غیر از اعجاز «قرائنی» بر حقانیت دعوت پیامبر(ص) وجود دارد. مانند: پاکی و درست کاری و تأثیر نگرفتن از فرهنگ عصر جاهلیّت؛ شعار حذف تبعیضات نژادى و طبقاتى درعصری که این امتیازات حرف اول را می زد؛ محتواى دعوت ایشان که توحید، مبارزه با ظلم و دفاع از مظلوم، تقوى، پاکى و امانت بود؛ دوری از منطق «هدف وسیله را توجیه مى کند»؛ سرعت گسترش دعوت و میزان تأثیر در مردم؛ میزان فداکارى و تسلیم نشدن در مقابل فشارهایی که او را به سازش با انحراف سوق می داد و ... .
خداوند در آيه 157 سوره اعراف با ذكر اوصاف پيامبر اسلام(ص) روى مسأله «صفات و علامات و نشانه هاى او در كتب آسمانى پيشين» تكيه مى كند و مى فرمايد: «پيامبرى كه صفاتش را در تورات و انجيلى كه به صورت مكتوب نزدشان است مى يابند». حال آیا می شود قرآن با اين صراحت با يهود و نصارى احتجاج کند و خبر از وجود دلايل و نشانه هاى پيامبر اسلام(ص) در كتب آنها بدهد، و اين مسأله با حقيقت مطابق نباشد و آنها سكوت كنند؟! بنابراين سكوت آنها دليل روشنى بر وجود اين نشانه ها در كتب آنها است.
خداوند در آيه 6 سوره صفّ از زبان حضرت عيسى(ع) مى گويد: «عيسى بن مريم(ع) با صراحت به بنى اسرائيل بشارت داد كه من رسول خدا هستم، ... و نسبت به پيامبرى كه بعد از من مى آيد و نام او احمد است شما را بشارت مى دهم». در پايان آيه مى فرمايد: «هنگامى كه او[احمد] به سراغ آنان آمد؛ گفتند: اين سحرى است آشكار». قرآن گفتار آنها را در مخالفت با معجزات نقل مى كند ولى سخنى از مخالفت آنها در مورد اخبار مسيح(ع) نسبت به آمدن احمد(ص) نگفته است و اين دليل روشنى است بر اين كه آنها اين خبر را انكار نمى كردند.
در كتاب هاى امروز يهود و نصارى نشانه هاى پيامبراسلام(ص) را مى يابيم، ولى به يقين قبل از ظهورش، مسائل بيشترى وجود داشته كه بر اثر تعصبات كور يا تضاد با منافع سران آنها حذف شده است. در سه مورد از انجيل يوحنا روى واژه «فارقليط» يا «فارقليطا» تكيه شده كه به «تسلّى دهنده» ترجمه شده است، اصل اين كلمه در يونانى «پِرِكْليت» بوده كه معناى آن احمد و پسنديده است. به هر حال در خود انجيل جمله هايى وجود دارد كه نشان مى دهد اين كلمه، سخن از پيامبرى مى گويد كه ظاهر مى شود و آيينش جاويدان است.
در سفر تكوين و پيدايش تورات در فصل هفتم خداوند به ابراهیم می گوید: «... اينك اسماعیل را بركت دادم و او را بارور و بزرگ گردانيدم به ماد ماد و دوازده امام كه از نسل او خواهد بود و او را امت عظيمى خواهم نمود». ماد ماد همان عبرانى محمد(ص) است و اگر گفته شود اين فراز ممكن است اشاره به موسى(ع) و اسباط دوازده گانه بنى اسرائيل باشد، می گوئیم؛ موسى(ع) و اسباط بنى اسرائيل از نسل اسحاق اند، در حالى كه در عبارت فوق از نسل اسماعيل معرفى شده اند كه هيچ مصداقى جز پيامبر اسلام(ص) نمى تواند داشته باشد.
میزان ایستادگی و ازخودگذشتگی مدعیان در راه خود، یکی از قرائن راست گفتاری آنان است. مدعیان دروغین که چیزی برای از دست دادن ندارند به راحتی و با کمترین فشار یا تطمیع حاضر به تحریف ادعاهای خود یا مصالحه هستند، اما مدعیان راستین تا پای جان از اعتقادات خود دفاع می کنند. با مطالعه در احوالات حضرت رسول و حوادثی چون تنها ماندن و زخمی شدن در جنگ احد، پذیرش دعوت نصرانیان مدینه به مباهله و... می بینیم که این میزان پایمردی و فداکاری فقط می تواند نشأت گرفته از اعتقادی راسخ و ایمانی راستین باشد.
افراد ناصالح معمولا كسانى همانند خود را به گرد خويش جذب مى كنند و برعکس اگر ديديم خاصّان و رازداران و معتمدان شخصی، افرادی با ایمان و پاک و صادق بودند معلوم مى شود كه پاكى و ايمان و صداقت در پيشواى آن مكتب موجود است. با نگاهی به اصحاب حضرت رسول، از علی و سلمان و ابوذر و مقداد و عمار یاسر تا پاکبازان مخلصی همچون اصحاب صفه، و بسیاری دیگر از اصحاب که همگی از برجستگان تقوا و علم و اخلاق در زمانه خود بودند، نتیجه می گیریم که دعوت پیامبر اسلام(ص)، دعوتی صادق و ناشی از وحی الهی است.
پيشرفت سريع و خارق العاده يك آيين و ايجاد تحوّل عظيم و گسترده، مى تواند قرينه اى براى اصالت و حقانيت آن باشد. زيرا چنين تأثيرى هنگامى ممكن است كه پايه هاى آن مكتب روى فطريات و واقعيات زندگى و منطبق بر قوانين آفرينش باشد. پيشرفت سريع اسلام به عنوان دینی برآمده از سرزمینی عقب افتاده و نیمه وحشی، و رشد چشمگیر مسلمانان در علم و معماری و فرهنگ در کمتر از دو قرن، تبدیل به معمایی برای مستشرقین و مورخین شده است. معمایی که پاسخی جز صادق بودن حضرت رسول(ص) در ادعای نبوت و ارتباطش با وحی ندارد.
يكى از دلايل صدق گفتار پيامبر اسلام(ص) بشاراتی است كه در كتب آسمانى پيشين آمده است. گر چه بسيارى از آنها بعدها حذف يا دگرگون شد؛ ولى اين نشانه ها و اشاره ها در آغاز اسلام کاملا در دسترس بوده به طورى كه قرآن مجيد كراراً بر آنها تكيه كرده و يهود و نصارى را به دقت در آنها دعوت مى كند. حتی آمدن گروهى از يهود به سرزمين مدينه به خاطر بشارت هايى بود كه در كتب خود درباره ظهور پيامبر اسلام(ص) خوانده بودند و عشق و آرزوى درك محضر او، آنها را وادار به ترك ديار و جلاى وطن نموده بود.
قال الباقر (عليه السلام):
الحَجُّ تَسْکِين القُلُوبُ
حجّ آرامش بخش دلها است.
بحار الانوار: 75/183