آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

ایشان می فرماید: «ما مَحرم اسرار پيامبر خدا(ص) و ياران راستين او و گنجينه داران و درهاى علوم وى هستيم که تنها باید از درِ خانه به آن وارد شد، و هر كس كه از غير در وارد شود سارقش مى نامند!، آيات كريمه قرآن درباره آنها [پيامبر و اهل بيتش(ع)] نازل شده، آنها گنجينه هاى علوم خداى رحمانند، اگر سخن بگويند راست مى گويند و اگر سكوت كنند كسى بر آنها پيشى نمى گيرد، راهنماى جمعيّت بايد به افراد خود راست بگويد و عقل و خِرَد را حاضر سازد و از فرزندانِ آخرت باشد [دنیاطلب نباشد]؛ چرا كه از آنجا آمده و به آنجا باز مى گردد».

امام علي(ع) در بیان موقعیت امامان و پیشوایان حقّ مي فرمايد: «پيشوايان دين [امامان معصوم(ع)] از طرف خداوند تدبیر و اداره امور خلق را بر عهده دارند و نمایندگان او در میان بندگانش هستند؛ هيچ كس داخل بهشت نمى شود، مگر كسى كه آنها را بشناسد و آنان نيز او را بشناسند و هيچ كس وارد دوزخ نمى شود، مگر كسى كه آنها را انكار كند و آنها نيز انكارش نمايند». اين تعبير نشان مى دهد كه امامان از سوى خدا تعيين مى شوند؛ نه از سوى مردم و اگر بيعت و انتخابى لازم است براى انسجام كار و پيشرفت امور است.

امام علی(ع) در اين خطبه كوتاه، فضایل اهل بيت(ع) را اینگونه برشمرده اند: «آنها مايه حيات علم و مرگ نادانى هستند؛ حلم آنها شما را از علمشان آگاه مى سازد و ظاهرشان از باطنشان و سكوتشان از منطق حكيمانه آنها؛ هرگز با حق مخالفت نمى كنند و در آن اختلاف ندارند؛ آنها ستون هاى دين هستند و پناهگاههاى مردم؛ به وسيله آنان حق به جايگاه مناسب رسيد و باطل از جايگاهش كنار رفت؛ آنها دين را درك كردند، دركى همراه با عمل، چرا كه راويان علم فراوانند و عمل كنندگان آن كم ...».

روايات متعددى از منابع شيعه و اهل سنت، رفعت مقام و عظمت جايگاه خاندان پيامبر(ص) را در پيشگاه خدا روشن ساخته است. در حدیثی پيامبر(ص) می فرماید: «جبرئيل(ع) به من گفت: اى محمّد!(ص) شرق و غرب جهان را گشتم كسى را از تو گرامى تر و خاندانى را از بنى هاشم گرامى تر نيافتم». همچنین در کتاب «صحیح مسلم» آمده که پیامبر(ص) در خطبه غدیر سه بار این جمله را تکرار فرمود كه: «به شما يادآورى مى كنم كه خدا را در مورد اهل بيت من فراموش نكنيد».

امام علي(ع) مقام و موقعیت اهل بیت(ع) را همچون ستارگان آسمان می داند که هرگاه یکی از آنها غروب کند دیگری طلوع می کند. از این تشبیه امام(ع) سه نکته مهم فهميده می شود: 1. نجات در دنیا و آخرت و راهيابى به سعادت هر دو جهان در پرتو هدايت اهل بیت(ع) امكان پذير است. 2. هر امامى چشم از جهان فرو بندد، امام ديگرى جاى او را مى گيرد تا نوبت به حضرت مهدي(عج) برسد. 3. پیروی از اهل بیت(ع) سبب رسیدن به آرزوها و اکمال نعمت های خدادادی است.

امام علي(ع) درباره فضیلت اهل بیت(ع) می فرماید: «ما درخت پر بار نبوّت و جايگاه رسالت و محلّ رفت و آمد فرشتگان و معادن علم و چشمه سارهاى حكمتيم، ياور و دوستدار ما در انتظار رحمت حقّ است و دشمنِ كينه توز ما در انتظار مجازاتِ حقّ است». حديث «علي همواره با قرآن است و قرآن با علي است»، و همچنين حديث «من شهر علمم و علي در آن است»، از احاديث معروفى است كه در كتب شيعه و اهل سنّت وارد شده و همه گواه بر اين است كه اين خانواده، معادن علم و سرچشمه هاى حكمت بوده اند.

روایتی از امام حسن عسکری(ع) نقل شده که مضمون آن توصیف موضوع ولادت اهل بیت(ع) با چنین ویژگی هایی است؛ اما این روایت از یک سو با آیه 6 سوره فصلت که از پیامبر(ص) می خواهد خود را بشری مثل مردم معرفی کند ناهمخوانی پیدا می کند و هم اینکه در بررسی های سندی مشخص می شود این روایت هم مرسله است و هم راوی آن در کتاب الهدایه الکبری از سوی رجالی ها و علما ضعیف و فاسد العقیده توصیف شده است.

بزرگاني از میان اهل سنت، كتاب‌هايي در شرح زندگی دوازده امام(ع) نوشته‌اند، که از این افراد می توان با اصطلاح سني «دوازده امامی» یاد کرد. مانند: مجمل التواریخ و القصص از ابن شادی، تذکرة الخواص از ابن الجوزی، مطالب السئول از ابن طلحه شافعی، معالم العترة النبویة از ابن اخضر گنابادی، نزهة القلوب از حمد الله مستوفی، الفصول المهمة از ابن صباغ مالکی، الشذرات الذهبیة از ابن طولون، فصل الخطاب از خواجه محمد پارسا، روضات الجنان و جنات الجنان از درویش حسین کربلائی، الصواعق المحرقة از ابن حجر هیتمی، و... .

علاوه بر كتاب هايی مانند فروغ ابدیت و الصحیح من سیرة النبی الاعظم، درباره تك تك معصومين(ع) نيز كتاب‌هايی نوشته شده كه از ميان آنها می توان به زندگانی امیر المؤمنین، بانوی نمونه اسلام، حسن کیست؟، عبرات المصطفین، زندگانی علی بن الحسین(ع)، حیاة الامام الباقر(ع)، حضرت صادق(ع)، حیاة الامام الکاظم(ع)، الحیاة السیاسیة للامام الرضا(ع)، مختصر الحیاة السیاسیة للامام الجواد(ع)، حیاة الامام الهادی(ع)، حیاة الامام العسکری(ع) و منتخب الاثر اشاره كرد.

این سخن امام علی(ع) که می فرماید: «ما امراى كلام هستيم» واقعيّتى انكارناپذير است و بهترين دليل آن، آثارى است كه از اين خاندان مقدس باقى مانده است، مانند: سخنان پيامبر اكرم(ص) كه به عنوان «نهج الفصاحه» منتشر شده و كتاب «نهج البلاغه» و دعاهاى «صحيفه سجاديه» و امثال آنها. همچنین اعترافات دشمنان سرسخت خاندان نبوت انکار ناپذیری این امر را روشن می کند، مانند سخن معاویه درباره امیرالمومنین(ع) که گفت: «به خدا سوگند، اساس فصاحت را در ميان قريش جز او كسى بنا ننهاد».