پاسخ اجمالی:
دعا براى اجابت اين دعاها پسنديده و اجابت آن امكان پذير است. بلكه بنابر دستورات اسلام، بايد براى تحقّق آنها گام هاى عملى نيز برداشته شود. يعنی در يك جامعه اسلامى كامل، همه مردم ضمن اینکه باید به قوانين الهى عمل كنند و زمینه استجابت دعاها را فراهم کنند، در کنار آن بايد دعا کنند. در اين صورت، دعا نيز در رفع اين گرفتارى ها دور از اجابت نيست.
پاسخ تفصیلی:
در دعاهايى كه از ائمّه معصومان عليهم السلام به ما رسيده است، دعاهايى مى بينيم كه هرگز مستجاب نخواهد شد. چرا ائمه عليهم السلام دستور دادهاند كه چنين دعاهايى را بخوانيم؟! مثلًا در دعاهاى ماه رمضان - كه به عنوان تعقيب نماز خوانده مى شود - آمده است: «اللَّهُمَّ اقْضِ دَيْنَ كُلِّ مَدْينٍ؛[1] پروردگارا! بدهى تمام بدهكاران را عطا بفرما». در حالى كه اين خواسته تحقق نمى يابد مخصوصاً، در عصر و زمانى كه ما زندگى مى كنيم؛ زيرا زندگى دنياى فعلى به گونه اى است كه همه مردم براى خود وام و بدهكارى فراهم مى كنند و اساساً، دنياى بدون بدهكارى و وام خيالى بيش نيست. بنابراين، هدف از اين گونه دعاها چيست؟!
پاسخ: وام و بدهكارى بر دو قسم است؛ نخست وام ها و بدهكارى هايى كه زمينه پرداخت آن فراهم است؛ مثل وام هايى كه تجّار و كسبه مى گيرند و معاملاتى انجام مى دهند و تا زمان قسط آن نيز مال مورد نظر را مى فروشند و بدهكارى را مى پردازند، يا وام هايى كه افراد حقوق بگير دريافت مى كنند و از محل حقوق خود آن را مى پردازند.
قسم دوم وام هايى است كه زمينه پرداخت ندارد و در عين حال انسان مجبور به گرفتن آن است و در پرداخت آن عاجز و ناتوان مى شود. ظاهراً منظور از دعاى فوق وام هاى قسم دوم است نه اوّل.
در وام هاى قسم دوم، نه تنها دعا براى اجابت آن پسنديده و اجابت آن امكان پذير است، بلكه بنابر دستورات اسلام، بايد براى تحقّق آن گام هاى عملى نيز برداشته شود. چه اينكه در يك جامعه اسلامى كامل - كه همان جامعه امام زمانى است - حتّى يك گرسنه هم نبايد وجود داشته باشد: «اللَّهُمَّ اشْبِعْ كُلَّ جايِعْ». يك برهنه نبايد باشد: «اللَّهُمَّ اكْسُ كُلَّ عُرْيانٍ». يك فقير و نيازمند نبايد باشد: «اللَّهُمَّ اغْنِ كُلَّ فقيرٍ». نهايتاً يك بدهكار نيز نبايد باشد.
شاهد اين مطلب روايت مفصّلى است به اين مضمون كه از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه «خداوند دقيقاً نيازِ نيازمندان را محاسبه كرده و به مقدار نياز آنها در اموال ثروتمندان زكات قرار داده است. اگر نياز فقرا بيشتر بود، خداوند مقدار زكات را بيشتر مى كرد.[2]
يعنى اگر همه مردم به قوانين الهى عمل كنند و وجوهات شرعى خود را بپردازند، گرسنه اى يافت نخواهد شد. و اگر اكنون گرسنگان و برهنگان و فقرايى در سطح جامعه ديده مى شوند، به خاطر نافرمانى و سرپيچى ثروتمندان از دستورات الهى و نپرداختن وجوه شرعيّه است. بنابراين، در جامعه امام زمانى، نه گرسنه اى يافت مى شود، نه برهنه اى وجود دارد، نه فقير و نيازمندى خواهد بود، و نه بدهكارِ وامانده اى مى يابيد و دعا در رفع اين گرفتارى ها دور از اجابت نيست.[3]
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.