ارتباط مستقيم حاکمان و مسئولین حکومت اسلامی با مردم، آن هم ارتباطى صميمانه و واقعى نه تشريفاتى و ظاهرى، از نكات مهمّى است كه در فرمان امام علی(ع) بر آن تكيه شده و به مالك اشتر به عنوان زمامدار آشنا با فرهنگ اسلام دستور داده شده است. تجربه نيز نشان داده ارتباط هاى غير مستقيم با مردم غالباً سبب گمراهى زمامداران و عدم آگاهى كامل آنها از اوضاع محيط و مخصوصاً عدم دسترسى ضعيفان به حق خود مى شود. به علاوه ارتباط هاى مستقيم، پيوند محبّت و صميميت را در ميان حاكمان و توده هاى مردم روز به روز محكم تر مى نمايد.

امام علی(ع) در نهج البلاغه به وظيفه سنگين زمامداران و حاكمان كشورهاى اسلامى اشاره مى كند كه نبايد به سراغ غذاهاى لذيذ و لباس هاى فاخر بروند در حالى كه مى دانند يا احتمال مى دهند در گوشه و كنار، افرادى گرسنه و برهنه هستند. امام(ع) در ادامه مى فرمايد: «آيا من با شكمى سير بخوابم در حالى كه در اطراف من شكم هاى گرسنه و جگرهاى تشنه باشد؟ آيا من به همين قناعت كنم كه گفته شود من امير مؤمنانم؛ امّا با آنها در سختى هاى روزگار شركت نكنم و اسوه و مقتدايشان در ناگوارى هاى زندگى نباشم؟».

بر اساس آیات قرآن یکی از آثار مهم «آفات و بلاها» بیداری مردم است، از این رو قرآن می فرماید: «در هيچ شهر و آبادى پيامبرى نفرستاديم مگر اين كه اهل آن را به سختى و رنج گرفتار كرديم، شايد به سوى خدا بازگردند». در واقع اين يك قانون عمومى بوده است و هدف آن آمادگى براى پذيرش دعوت انبيا(ع) است.

این کتاب از کتاب‌های معتبر اهل سنت در زمینه نسب شناسى است که توسط ابو محمد على بن احمد بن سعید بن حزم اندلسى (384ـ456ق) تالیف شده است. این کتاب  یکى از جامع ترین منابع نسب شناسى به شمار مى رود و با رعایت اختصار و دقت کامل تدوین شده و یکى از جامع ترین منابع نسب شناسى به شمار مى رود. ابن حزم نسب همه فرزندان ابوطالب و ذریّه رسول اکرم (ص) را با دقت کامل تبیین کرده و با احترام از آنها یاد کرده است. به طورى که لقب امیرالمومنین را فقط براى حضرت على و امام حسن (ع) به کار برده است. او فرزندان و اعقاب امام حسن و امام حسین(ع) را کاملا ذکر کرده و جریان شهادت فرزندان امام حسین(ع) رابه طور اجمال بیان کرده است؛ اما به فرزند امام حسن عسکرى(ع) که مى رسد منکر وجود امام عصر ارواحنا فداه شده و همه نقل هاى معتبر اهل سنت را نادیده گرفته است.
 

بر اساس نقل های تاریخی سه بار طرح ترور و قتل حضرت مهدى(عج) ريخته شد؛ ولى در هيچ کدام از آنها موفق نشدند. يك بار توسط معتمد عباسى، چند روز بعد از شهادت امام عسكرى(ع) و دو بار ديگر توسط معتضد عباسى كه بعد از معتمد حكومت را به دست گرفته بود. خلفاى ديگر نیز بعد از آنكه از دستگيرى و ترور حضرت مأيوس شدند اقدامى بر ضد او انجام ندادند.

شرايط خاصى كه فقط براى امام زمان(عج) پيدا شد، باعث شد كه تنها ايشان از ديد مردم غايب باشند، از جمله اينكه: 1. خداوند بدلیل خطرات زیادی که تنها باقى مانده از حجت هاى الهى را تهدید می کند، او را از انظار پنهان داشت. 2. از آنجا كه حضرت هر لحظه ممكن است به اذن خداوند مأمور به خروج و قيام شود، لذا بايد غايب باشد؛ چون اگر ظاهر باشد، بايد تحت بيعت يكى از حاكمان ظلم و جور قرار گيرد.

از دیدگاه اسلام، تنها اطاعت از خداوند واجب است. چرا که عالم، حکیم، خبیر، رحیم و مهربان، و خالی از هرگونه خطاست. اگر خواست حاکمان، دوستان، فرزندان و . . . با خواست خداوند هماهنگ نباشد، اطاعت از آنها شرک است. چرا که همتایی برای او در اطاعت قرار داده است.

یکی از علل غیبت امام عصر(عج)، امتناع از بیعت با حاکمان ستمگر است. امام، دين خدا را به طور كامل و بى هيچ پرده پوشى اجرا مى‏ كند و مأمور به تقيه از هيچ حاكم و سلطانى نيست، و برای آن که در بیعت هيچ ستمگری نباشد، بر اساس فرمان الهی از نظرها غائب شده اند.

معاویه در دوران زمامدارى خود، با نقشه ‏ها و سیاستهاى عوام فریبانه، همواره سعى مى‏ کرد به حکومت خود رنگ شرعى و اسلامى بدهد. او از این که افکار عمومى، انحراف وى را از خط سیر صحیح سیاست اسلامى بفهمد، جلوگیرى مى‏ کرد. بعلاوه معاویه، در مقابله با مشکلات، سیاست ماهرانه اى داشت که فرزندش یزید فاقد آن بود، و همین دو موضوع، پیروزى قیام و تأثیر مثبت شهادت در زمان حکومت معاویه را مورد تردید قرار مى‏ داد. شاید به همین دلایل امام حسین(ع) پس از شهادت برادر بزرگوارش، در مدت حکومت معاویه قیام نکرد.

حضرت علی(ع) شباهت مردم به حاکمانشان را بیشتر از شباهت به پدرانشان می داند. اين شباهت ممكن است از اين طريق باشد كه گروهى چشم و گوش بسته به دنبال امرا حركت مى كنند. این از آنجا ناشی می شود که گروهى قدرت را دليل بر حقانيت مى دانند و همين طرز تفكّر سبب مى شود كه در محاسبات اجتماعى خود گرفتار انحراف و اشتباه فراوان گردند.