آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

ارتباط مستقيم حاکمان و مسئولین حکومت اسلامی با مردم، آن هم ارتباطى صميمانه و واقعى نه تشريفاتى و ظاهرى، از نكات مهمّى است كه در فرمان امام علی(ع) بر آن تكيه شده و به مالك اشتر به عنوان زمامدار آشنا با فرهنگ اسلام دستور داده شده است. تجربه نيز نشان داده ارتباط هاى غير مستقيم با مردم غالباً سبب گمراهى زمامداران و عدم آگاهى كامل آنها از اوضاع محيط و مخصوصاً عدم دسترسى ضعيفان به حق خود مى شود. به علاوه ارتباط هاى مستقيم، پيوند محبّت و صميميت را در ميان حاكمان و توده هاى مردم روز به روز محكم تر مى نمايد.

ارتباط مستقيم حاکمان و مسئولین حکومت اسلامی با مردم، آن هم ارتباطى صميمانه و واقعى نه تشريفاتى و ظاهرى، از نكات مهمّى است كه در فرمان امام علي(علیه السلام) بر آن تكيه شده و به مالك اشتر به عنوان زمامدار آشنا با فرهنگ اسلام چنين دستور مى دهد:

«وَ اجْعَلْ لِذَوِى الْحاجاتِ مِنْكَ قِسْماً تُفَرِّغُ لَهُمْ فيه شَخْصَكَ وَ تَجْلِسُ لَهُمْ مَجْلِساً عامّاً فَتَتَواضَعُ فيه لِلّهِ الَّذى خَلَقَكَ وَ تُقْعِدَ عَنْهُمْ جُنْدَكَ وَ اَعْوانَكَ مِنْ اَحْراسِكَ وَ شُرَطِكَ حَتّى يُكَلِّمَكَ مُتَكَلِّمُهُمْ غَيْرَ مُتَتَعْتِع فَاِنّى سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ(صلى الله عليه وآله) يَقُولُ فى غَيْرِ مَوْطِن: لَنْ‌تُقَدَّسَ اُمَّة لايُؤخَذُ لِلضَّعيفِ فيها حَقُّهُ مِنَ الْقَوىِّ غَيْرَ مُتَتَعْتِع»(1)؛ (براى ارباب رجوع وقتى مقرّر كن كه شخصاً به نيازهاى آنها رسيدگى كنى؛ در يك مجلس عمومى و همگانى كه براى آنها تشكيل مى دهى بنشين، و براى خداوندى كه تو را آفريده است تواضع كن[درها را بگشا] و مأموران و محافظان و لشكريان را از اطراف خود دور كن، تا هر كس مى خواهد سخنى بگويد بدون ترس و لكنت زبان حرف هاى خود را با تو در ميان نهد؛ چرا كه من اين سخن را بارها از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) شنيدم كه مى فرمود: ملّتى كه حقّ ضعيفان را از زورمندان با صراحت نگيرد هرگز پاك و پاكيزه نمى شود).

تجربه نيز نشان داده ارتباط هاى غير مستقيم با مردم غالباً سبب گمراهى زمامداران و عدم آگاهى كامل آنها از اوضاع محيط و مخصوصاً عدم دسترسى ضعيفان به حق خود مى شود. به علاوه ارتباط هاى مستقيم، پيوند محبّت و صميميت را در ميان حاكمان و توده هاى مردم روز به روز محكم تر مى نمايد.(2)