پاسخ اجمالی:
این کتاب از کتابهای معتبر اهل سنت در زمینه نسب شناسى است که توسط ابو محمد على بن احمد بن سعید بن حزم اندلسى (384ـ456ق) تالیف شده است. این کتاب یکى از جامع ترین منابع نسب شناسى به شمار مى رود و با رعایت اختصار و دقت کامل تدوین شده و یکى از جامع ترین منابع نسب شناسى به شمار مى رود. ابن حزم نسب همه فرزندان ابوطالب و ذریّه رسول اکرم (ص) را با دقت کامل تبیین کرده و با احترام از آنها یاد کرده است. به طورى که لقب امیرالمومنین را فقط براى حضرت على و امام حسن (ع) به کار برده است. او فرزندان و اعقاب امام حسن و امام حسین(ع) را کاملا ذکر کرده و جریان شهادت فرزندان امام حسین(ع) رابه طور اجمال بیان کرده است؛ اما به فرزند امام حسن عسکرى(ع) که مى رسد منکر وجود امام عصر ارواحنا فداه شده و همه نقل هاى معتبر اهل سنت را نادیده گرفته است.
پاسخ تفصیلی:
این کتاب از کتابهای معتبر اهل سنت در زمینه نسب شناسى است که توسط ابو محمد على بن احمد بن سعید بن حزم اندلسى (384ـ456ق) تالیف شده است. ابن حزم که یکى از بر جسته ترین علماى فرقه ظاهرى (سلفیون) به شمار مى رود.
جایگاه و اهمیت کتاب جمهرة أنساب العرب:
این کتاب را با رعایت اختصار و دقت کامل تدوین کرده است و یکى از جامع ترین منابع نسب شناسى به شمار مى رود. نویسنده این کتاب را با ملاحظه همه کتاب هاى مهم و معتبر در این زمینه مثل آثار سعید بن مسیب، محمد بن ادریس شافعى و ابو عبید قاسم بن سلام، تدوین کرده؛ از این رو مورد توجه نسب شناسان جهان اسلام قرار گرفته است. چرا که در بردارنده مطالب بسیار مهمى درباره صحابه، خاندان پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله)، خلفاء، حاکمان، و مهم ترین حوادث تاریخى، ادبى، ایام عرب و امثال عرب مى باشد که با ذکر اختلاف ها و بیان نظرات خودش تنظیم کرده است. اهمیت دیگر کتاب ابن حزم این است که مسائل مربوط به منطقه غرب جهان اسلام یعنى اندلس را نیز آورده است.
اصل و نسب همه قبائل:
چون ریشه همه نسب ها در سه قبیله «عدنان»، «قحطان»، و «قضاعه» است او در این کتاب فقط این سه قبیله را به طور تفصیلى به بحث گذاشته و برترى عدنان بر دو قبیله دیگر را مورد توجه قرار داده است که قبیله پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) است. به دلیل جامعیت کتاب ابن حزم، بیشتر مورخان و نسب شناسان مثل ابن خلدون براى تدوین کتاب هاى خود به این کتاب اعتماد و استناد کرده اند.
نسب فرزندان پیامبر و ابوطالب:
ابن حزم نسب همه فرزندان ابوطالب و ذریّه رسول اکرم (صلى الله علیهم اجمعین) را با دقت کامل تبیین کرده و با احترام از آنها یاد کرده است. به طورى که لقب امیرالمومنین را بر خلاف متعصبان اهل سنت که بر سایر خلفا به کار برده اند، فقط براى حضرت على و امام حسن (علیهما السلام) به کار برده است. او هیچ یک از خلفاى اموى و عباسى را با این لقب نیاورده و این مطلب داراى نکته و پیام بسیار مهمى است و آن این که او به خلافت آنها، حتى معاویه و یزید قائل نبوده؛ بلکه آنها را فقط به عنوان حاکم تلقى کرده است. او فرزندان و اعقاب امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) را کاملا ذکر کرده و جریان شهادت فرزندان امام حسین(علیه السلام) رابه طور اجمال بیان کرده است؛ اما به فرزند امام حسن عسکرى(علیه السلام) که مى رسد منکر وجود امام عصر ارواحنا فداه شده و همه نقل هاى معتبر اهل سنت را نادیده گرفته است.
این کتاب از جهات متعددى مورد توجه علماى شیعه و سنى قرار گرفته و بارها در کشورهاى اسلامى چاپ شده است.
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.