عقل 2 مطلب

توصیف «عاقل»

امام علی(علیه السلام) در توصیف «عاقل» چه می فرمایند؟

امام علی(ع) در توصیف عاقل می فرماید: «عاقل كسى است كه هر چيز را در جاى خود قرار مى دهد»، در واقع امام(ع) در اين گفتار حكيمانه تمام اوصاف عاقل و جاهل را خلاصه كرده است؛ عاقل كسى است كه درباره هرچيز مى انديشد و محل مناسب آن را بررسى مى كند و سپس آن را در محل مناسب قرار مى دهد، مثلا اگر عبادتى انجام مى دهد، هر كدام از اجزا و شرايط و واجبات و مستحبات آن را در جاى خود به جا مى آورد. همچنین حضرت در حدیث دیگری می فرمایند: «نفوس آدميان آزاد است؛ ولى دست هاى عقل زمام آن را گرفته و از سركشى باز مى دارد».

نقصان «عقل» در زنان؟!

آیا دین اسلام زنان را بواسطه نقصان «عقل» مورد مذمت و سرزنش قرار می دهد؟

در پاسخ این شبهه می گوییم: اولاً: عقلی که مرد بیش از زن دارد «عقل اجتماعی» است؛ یعنی در نحوه مدیریت و مسائل سیاسی و ... و این عقل مایه تقرّب به خدا نیست؛ آری زن و مرد در «عقل معاد» برابرند. ثانیاً: این روایت درصدد تعریف جایگاه واقعی و تکوینی زن است؛ زیرا زن به جهت شاکله وجودی که دارد برخی شغل ها و کارها از او برداشته شده است. ثالثاً: این روایت به قرینه ذیل آن اشاره به غلبه عاطفه و احساسات در زنان دارد. رابعاً: این کلام بعد از جنگ جمل ایراد شده و معلوم است که حضرت دسته خاصّی از زنان را مورد سرزنش قرار داده است. ضمن اینکه اساسا در سند این روایت مناقشه است و این روایت تنها از مصادر اهل سنت نقل شده است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الامام علي (ع)

صوم النفس عن لذات الدنيا انفع الصيام

روزه نفس از لذتهاي دنيا سودمند ترين روزه است

ميزان الحکمة 6 / 396