در جمله هاى اخیر این خطبه خواندیم که امام(علیه السلام) درباره قرآن مى فرماید: «لا تَفْنى عَجائِبُهُ وَ لا تَنْقَضی غَرائِبُهُ; شگفتیهاى قرآن از میان نمى رود و اسرار نهفته آن پایان نمى پذیرد» و به تعبیر دیگر هر قدر زمان بگذرد و پژوهشگران دانشمند درباره اسرار آن بیشتر بیندیشند، اسرار تازه اى را از این کتاب آسمانى کشف مى کنند; اضافه بر این، زیباییها و شگفتیهاى آن همچنان به طراوت خود باقى است و هرگز کهنه نمى شود، به همین دلیل همه ما این حقیقت را با تجربه دریافته ایم که هرگز از خواندن و تکرار آن خسته و ملول نمى شویم.
دلیل این مطلب یک نکته است و آن این که قرآن کلام خداست و کلام خدا همچون ذات پاکش نامحدود و بى انتهاست، کلام مخلوق نیست که همچون فکر و عقل او محدود باشد; بعلاوه چون مخاطبین قرآن همه انسانها تا دامنه قیامتند، خداوند سهمى براى هر کدام در اسرار این کتاب آسمانى قرار داده است.
این سخن را با حدیث پرمعنایى از امام صادق(علیه السلام) پایان مى بریم، در این حدیث از امام «على بن موسى الرضا»(علیه السلام) نقل شده که: مردى از امام صادق(علیه السلام) پرسید: «ما بالُ الْقُرانِ لا یَزْدادُ عَلَى الدَّرْسِ وَ النَّشْرِ اِلاّ غَضاضَةً; چرا قرآن بر اثر کثرت انتشار و تکرار تلاوت و تدریس، کهنه نمى شود; بلکه هر روز شادابتر است»؟
امام در پاسخ فرمود: «لانّ الله تبارک و تعالی لم یجعله لزمان دون زمان و لا لناس دون ناس فهو فی کل زمان جدید و عند کل قوم غض الی یوم القیامة»؛ زیرا خداوند متعال آن را برای زمان معین یا گروه خاصّی قرار نداده (و مخاطبین آن تمام انسانها در طول تاریخند)؛ به همین دلیل در هر زمان تازه است و تا زروز قیامت نزد هر قومی با طراوت و شاداب می باشد».
* * *
1. میزان الحکمه، ج 8، ص 70 (بحارالانوار، ج 92، ص 15).
