امام(علیه السلام) در جمله هاى بالا عامل اصلى انحراف از حق را در عصر خودش (و طبعاً در همه اعصار) «حب دنیا و دلباختگى در برابر زرق و برق آن» مى شمرد و ریشه جنگهاى خونین «جمل» و «صفّین» و «نهروان» را در این موضوع مى داند و بر آیه شریفه قرآن تأکید مىورزد که سراى آخرت، تنها از آن کسانى است که اراده برترى جویى و فساد در زمین را ندارند.
این چند جمله کوتاه، واقعیّت بسیار مهمّى را بازگو مى کند که بازتاب آن را در سراسر تاریخ بشر مشاهده مى کنیم. همه جا برترى جویى ریشه جنگها و نزاعها خونین را تشکیل مى دهد، هواپرستى و علاقه به فساد در زمین عامل اصلى نابسامانى هاست و به همین دلیل تا با این خوهاى شیطانى، مبارزه فرهنگى نشود و ایمان و اعتقاد راسخ، سدّى در برابر آن ایجاد نکند، ما همیشه شاهد جنگهاى خونین و بى عدالتیها و نابسامانیها در جامعه بشرى خواهیم بود و حتّى کسانى را خواهیم دید که تمام ارزشهاى انسانى و مفاهیم اخلاقى و عناوینى همچون آزادى، حقوق بشر و غیر آن را دست مایه خود براى وصول به این اهداف قرار مى دهند.
جالب این که امام(علیه السلام) از گروهى سخن مى گوید که اعتقادشان با عملشان در تضادّ است، ظاهراً مسلمانند و آیات قرآن و از جمله آیه «تِلْکَ الدّارُ الآخِرَةُ...» را شنیده اند و به آن ایمان دارند ولى انگیزه هاى نیرومند دنیاپرستى و طوفان هوا و هوس و دلبستگى فوق العاده به زرق و برق دنیا، اساس ایمان و عقیده آنها را تکان مى دهد و چنان سیلاب عظیمى در درونشان ایجاد مى کند که سدّ ضعیف ایمانشان را در هم مى شکند و با خود مى برد و این سرنوشت تمام کسانى است که از ایمانى سست و هوا و هوسى نیرومند برخوردار باشند.
